Σάββατο 27 Ιουνίου 2009

Ο μύθος της Έρκυνας και το ποτάμι της στη Λεβάδεια


«…Μια έντονη λάμψη, που όσο πλησίαζε μεγάλωνε, ερχόταν από το σημείο όπου είχε κρυφτεί η χήνα. Όταν η Έρκυνα έφθασε κοντά στην αγαπημένη της χήνα, πήρε θάρρος η Περσεφόνη,έτρεξε και σήκωσε την πέτρα. Τότε από τα βάθη της γης ακούστηκε ένα δυνατό βουητό κι από παντού άρχισαν να αναβλύζουν νερά. Η Έρκυνα άπλωσε τα χέρια της και αγκάλιασε ευτυχισμένη τη χήνα…»
Η πρώτη εκδοτική απόπειρα του βιβλιοπωλείου μας είναι γεγονός και τον επόμενο μήνα θα ακολουθήσει και άλλη. «Ο μύθος της Έρκυνας και το ποτάμι της στη Λεβάδεια» βρίσκεται στα ράφια μας. Το κείμενο είναι του Άρη Ρούσσαρη και η εικονογράφηση της Πόπης Συρογιάννη. Μια μοναδική προσέγγιση της τοπικής μας μυθολογίας που απευθύνεται σε παιδιά από 4 – 8 ετών. "Ο μύθος της Έρκυνας και το ποτάμι της στη Λεβάδεια" Έκδοση του Βιβλιοπωλείου Σύγχρονη Έκφραση Τιμή 7,50 €

Τρίτη 23 Ιουνίου 2009

Το περίεργο ζευγάρωμα σεξ και επιστήμης


Απαγορευμένα Πειράματα

Η έρευνα της σεξουαλικής φυσιολογίας – τι συμβαίνει, γιατί, και πώς το σεξ θα μπορούσε να γίνει καλύτερο – έχει απασχολήσει τους επιστήμονες από την εποχή του Λεονάρντο Ντα Βίντσι μέχρι τον Τζέιμς Γουώτσον που ανακάλυψε το DNA. Έρευνες έχουν γίνει πίσω από κλειστές πόρτες εργαστηρίων, σε οίκους ανοχής, σε κέντρα μαγνητικής τομογραφίας, σε χοιροστάσια, σε βιομηχανικά εργαστήρια έρευνας και ανάπτυξης σεξουαλικών υποβοηθημάτων.

Η Μαίρη Ρόατς ύστερα από δύο χρόνια σχολαστικής έρευνας κατάφερε να υφάνει μια συναρπαστική, όσο και διασκεδαστική αφήγηση για τον τρόπο που η επιστήμη αντιμετωπίζει τη σεξουαλική πράξη. Είναι αλήθεια ότι μπορούμε να έρθουμε σε οργασμό μόνο με τη σκέψη; Ότι ένας νεκρός μπορεί να έχει στύση; Ότι ο κολπικός οργασμός είναι μύθος; Και γιατί το Βιάγκρα δεν έχει καμία επίδραση στις γυναίκες;
Ένα εξωφρενικό βιβλίο για το πιο απίθανο, πολύπλοκο και ευχάριστο επιστημονικό φαινόμενο στη Γη: τον ανθρώπινο ερωτισμό.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΒΓΟ
Τιμή πώλησης 20,00 €

Πέμπτη 18 Ιουνίου 2009

Θεός εναντίον Δαρβίνου


Jacques Arnould
Θεός εναντίον Δαρβίνου
ΜΕΤAΦΡΑΣΗ: ΑΙΜIΛΙOΣ ΒΑΛΑΣΙΑΔΗΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΛΙΣ
ΤΙΜΗ: 18 ΕΥΡΩ

Ακολουθώντας τη διδασκαλία του Τεγιάρ ντε Σαρντέν, ο Jacques Arnould προσπαθεί με το έργο του να συμφιλιώσει τη θρησκεία με την επιστήμη, ενώ αντιτίθεται στα σκοταδιστικά ρεύματα των δημιουργιστών και των οπαδών του Νοήμονος Σχεδιασμού, που αντιμάχονται τη θεωρία της εξέλιξης.

* * *
Μπορούμε να συμβιβάσουμε τη θρησκευτική πίστη με την επιστημονική λογική; Η Βίβλος είναι ένα εγχειρίδιο φυσικής ιστορίας; Ο Δαρβίνος ξεκίνησε μια σταυροφορία εναντίον του Θεού; Όλα αυτά τα παμπάλαια ερωτήματα και οι θυελλώδεις αντιπαραθέσεις επανέρχονται σήμερα στο προσκήνιο της επικαιρότητας. Ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, όπου πολλές πολιτείες, ενάμιση αιώνα μετά την έκδοση του βιβλίου Περί της καταγωγής των ειδών, απαγορεύουν τη διδασκαλία της θεωρίας του Δαρβίνου. Ακόμη και ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν πλέον παρόμοια αιτήματα
εκ μέρους των λόμπι των δημιουργιστών.
Σε έναν κόσμο όπου η επιστήμη έχει χάσει την ικανότητά της να εκπλήσσει, συχνά μάλιστα προκαλεί δυσπιστία, όλες οι απόψεις μοιάζουν να έχουν την ίδια αξία. Χρειάζεται η παιδαγωγική ικανότητα του Jacques Arnould, για να μας βοηθήσει να ξεδιαλύνουμε όσα υποστηρίζονται και όσα διακυβεύονται, τις θέσεις της θεολογίας και της πολιτικής. Μας βοηθά επίσης να κατανοήσουμε τη λεγόμενη θεωρία του Νοήμονος Σχεδιασμού (Intelligent Design), που για τους μεν αποτελεί έναν Δούρειο Ίππο των δημιουργιστών, και για τους δε αποτελεί συμβιβασμό με την επιστήμη μα, προπάντων, παίρνει καθαρά θέση: όχι Θεός ή Δαρβίνος, αλλά Θεός και Δαρβίνος. Μέσα από αυτή τη νέα και διαυγή ανάγνωση της αιώνιας διαμάχης ανάμεσα στην πίστη και τη λογική, μας ανοίγει τον δρόμο για να κατανοήσουμε με καινούργιο τρόπο την εποχή μας.

* * *
Ο Jacques Arnould γεννήθηκε το 1961. Γεωπόνος, διδάκτωρ της ιστορίας των επιστημών, διδάκτωρ της θεολογίας και δομινικανός μοναχός, είναι υπεύθυνος για την έρευνα των ηθικών, πολιτιστικών και κοινωνικών επιπτώσεων των διαστημικών ερευνών στο CNES (Εθνικό Κέντρο Διαστημικών Ερευνών της Γαλλίας).
Έχει βραβευτεί από τη Γαλλική Ακαδημία για το βιβλίο του Les Moustaches du diable.


Το 2009 έχει ανακηρυχθεί έτος Δαρβίνου

Πέμπτη 11 Ιουνίου 2009

Το κερδισμένο στοίχημα του ΙΑΝΟΥ και οι φαντασιώσεις των μιμητών.

Το αρχικό ειρωνικό μειδίαμα στην πρώτη σελίδα της συνέντευξης για το «νέο συνδυαστικό κατάστημα στο κέντρο της Αθήνας» που φιλοξενήθηκε στο τεύχος 497 του περιοδικού ΔΙΑΒΑΖΩ, σχηματίσθηκε στην απάντηση της ερώτησης «Τι σημαίνει για σας βιβλιοπωλείο;» - με τη διατύπωση.
Γενικά θα έλεγα ότι είναι ένας χώρος που πρέπει να έχει μια πολιτιστική παρέμβαση στα δρώμενα, πέραν του να παρουσιάζει τα βιβλία στα ράφια.
Πραγματικά ορθή άποψη που όμως έχει κατατεθεί στο χώρο πριν από κάποιες δεκαετίες και το κυριότερο έχει υλοποιηθεί - κατά τρόπο άλλοτε πετυχημένο άλλοτε όχι - εδώ και 20 τουλάχιστον χρόνια κι έκτοτε επαναλαμβάνεται τόσο, που χάνει το νόημά της όταν δε συνοδεύεται από χειροπιαστά αποτελέσματα.
Στη συνέχεια η συνέντευξη θύμιζε λευκώματα χρόνων αλλοτινών και το μειδίαμα αντικαταστάθηκε με απορία, καθώς έπρεπε ν’ απαντηθούν βαθυστόχαστα ερωτήματα του τύπου. «Πώς σχεδιάζετε τα επόμενα βήματα» ή «Πιστεύετε ότι υπάρχει κρίση στην αγορά του βιβλίου;»
Ερωτήσεις που ζητούν απαντήσεις από βιβλιοπώλη που δεν έχει άλλη διαχειριστική χρονιά αλλά καθώς φαίνεται δεν τον δυσκολεύουν.

Και προχωράμε.
«Το ποσοστό της βιβλιοπωλικής έκπτωσης στη χώρα μας είναι μεγάλο ή μικρό» με αποκορύφωμα το «Είστε αισιόδοξος για το μέλλον;»
Δηλαδή υπήρχε περίπτωση να ήταν απαισιόδοξος και να ξεκινούσε τη νέα επιχείρηση της αλυσίδας για την οποία γίνεται λόγος;
Η τρίτη σελίδα «κομίζει γλαύκα εις Αθήνας» με τη σημαντική είδηση ότι από το Μάιο δημιουργείται ειδική ατζέντα εκδηλώσεων με έμφαση στο παιδικό βιβλίο, σε πρώτες παρουσιάσεις βιβλίων κτλ κτλ.
Δηλαδή καμιά πρωτοτυπία καμιά καινοτομία, παρά μια αντιγραφή, μία ακόμα αντιγραφή, όσων ο ΙΑΝΟΣ παρουσίασε πρώτος στην Αθήνα, με καθυστέρηση 20 χρόνων όπως προείπαμε από την εφαρμογή τέτοιων κινήσεων στη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, τη Λιβαδειά, τη Λαμία.

Κι αναρωτιέμαι. Σε αυτή την πόλη που τα θέλει όλα δικά της, έχει στερέψει κάθε ίχνος δημιουργικότητας και φαντασίας ή υπάρχουν απωθημένα και προσπαθεί μέσω κακών κι αποτυχημένων αντιγραφών και μιμήσεων να εξαλείψει το αυθεντικό, που τυχαίνει να είναι «ξένο» και φέρνει μάλιστα την αύρα του πολυπολιτισμικού χαρακτήρα της συμπρωτεύουσας;

ΥΓ.
Ειλικρινά αδυνατώ να κατανοήσω το λόγο μιας συνέντευξης με τόσα ΘΑ και άλλες τόσες ασήμαντες ερωτήσεις – απαντήσεις σε ένα περιοδικό της εμβέλειας και της ποιότητας ύλης που χαρακτηρίζει το ΔΙΑΒΑΖΩ.

Πέμπτη 4 Ιουνίου 2009

Τζον Φ. Κένεντι και Μέριλιν


Η ιστορία μοιάζει γνωστή. Κι όμως, ποτέ δεν την έχουν αφηγηθεί. Η πιο ποθητή σταρ του Χόλιγουντ και ο πιο χαρισματικός πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών είχαν μια σχέση που κράτησε δέκα χρόνια προτού μετατραπεί σ’ ένα, στενά παρακολουθούμενο, love story. Τους ηχογραφούσε η Μαφία, τους κρυφάκουγε η KGB, η CIA βρισκόταν στο κατόπι τους· οι εραστές δεν ήταν ποτέ μόνοι.
Κράτος-ηδονοβλεψίας, εκβιασμοί, δολοπλοκίες, εκλογικά μαγειρέματα, βρόμικο χρήμα, απ’ όλα έχει ο μπαξές: η Μέριλιν Μονρόε, στο χείλος της τρέλας, και ο Τζον Φ. Κένεντι, στα πρόθυρα του σκανδάλου, σμίγουν. Και, ίσως, αγαπιούνται. Ενώ ο Πρόεδρος ακούει τη Μέριλιν να τραγουδάει το Happy Birthday, ο σκιώδης πόλεμος μαίνεται. Θα υπάρξουν νεκροί.

Έξοχα τεκμηριωμένη, με μια υπέροχη γραφή να την υπηρετεί, η αφήγηση του Φρανσουά Φορεστιέ, δημοσιογράφου του περιοδικού Le Nouvel Observateur, μυθιστοριογράφου και βιογράφου, αποκαλύπτει το άγνωστο και ενοχλητικό πορτρέτο μιας ποταπής Αμερικής όπου εγκέφαλοι των πολιτικών παρασκηνίων, γκάνγκστερ και δισεκατομμυριούχοι επιδίδονται σε έναν ανελέητο αγώνα αλληλοεξόντωσης.

Ο συγγραφέας Φρανσουά Φορεστιέ γεννήθηκε το 1947.
Είναι δημοσιογράφος στο Nouvel Observateur, μυθιστοριογράφος
και βιογράφος.
Το βιβλίο κυκλοφόρησαν οι εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ
και η τιμή του είναι 15,00 €

Δευτέρα 1 Ιουνίου 2009

Ανθολόγηση από την ομιλία για τον ΗΓΕΜΟΝΑ του Μακιαβέλλι

Παρουσιάζουμε όπως είχαμε υποσχεθεί
αποσπάσματα από την ομιλία του Άρη Στυλιανού επ. καθηγητή Α.Π.Θ.
στο βιβλιοπωλείο «Σύγχρονη Έκφραση» της Λιβαδειάς
τη Δευτέρα 18 Μαΐου 2009

«Ο ΗΓΕΜΟΝΑΣ» ΤΟΥ ΜΑΚΙΑΒΕΛΛΙ

… Απόψε θα μιλήσουμε για έναν συγγραφέα που άφησε εποχή και για ένα βιβλίο που –σε κάποιον βαθμό– όντως άλλαξε τον κόσμο. Ο συγγραφέας είναι ο Ιταλός (για την ακρίβεια, ο πολίτης της Φλωρεντίας) Νικολό Μακιαβέλλι. Το βιβλίο είναι το πιο γνωστό του έργο, Ο Ηγεμόνας, που διαβάζεται και συζητιέται συνεχώς και αδιαλείπτως από την εποχή που γράφτηκε (το 1513) μέχρι και τις μέρες μας.

… Ως γνωστόν, και όπως θα δούμε στη συνέχεια, ο Μακιαβέλλι δεν έχει και την καλύτερη φήμη: ειδικότερα, το επίθετο μακιαβελλικός δηλώνει κάποιον άνθρωπο πανούργο, ανήθικο, κυνικό, που συμπεριφέρεται δίχως αρχές, χωρίς αισθήματα, κάποιον οπαδό του δόγματος «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα». Πόσο όμως ευθύνεται για όλα αυτά ο ίδιος ο Μακιαβέλλι; Ήταν άραγε διάβολος ή άγγελος;

… Επιστρέφοντας στην Ιταλία της εποχής του Μακιαβέλλι, διαπιστώνουμε ότι το σημαντικότερο από όλα τα προβλήματα ήταν το θέμα της ηγεμονίας και του ηγεμόνα: Ποιες ιδιότητες και ποια χαρακτηριστικά πρέπει να διαθέτει ο ηγεμόνας; Πώς πρέπει να πολιτευθεί, ώστε να θέσει επιτυχώς ισχυρά θεμέλια για την πολιτική οργάνωση της κοινωνίας; Άραγε ο ηγεμόνας μπορεί από μόνος του να εξασφαλίσει την εύρυθμη λειτουργία της πολιτικής κοινωνίας; Μήπως ο λαός θα έπρεπε να συμμετέχει στην άσκηση της εξουσίας; Και σε ποιον βαθμό; Ποια είναι τελικά η ουσία της πολιτικής; Για να απαντήσει σε όλα αυτά τα δύσκολα ερωτήματα, ο Μακιαβέλλι αποφάσισε να γράψει τον Ηγεμόνα

… Στον Ηγεμόνα ο Μακιαβέλλι παρουσιάζει με σαφήνεια και καθαρότητα τις σκέψεις του για την κατάσταση της Ιταλίας της εποχής του. Το κείμενο βασίζεται σε γεγονότα και σε ιστορικά παραδείγματα, ενώ περιέχει και πολλές συμβουλές προς τον ηγεμόνα. Περιγράφει την ανάληψη της εξουσίας από έναν ηγεμόνα και τα συναφή προβλήματα που προκύπτουν από αυτήν. Ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο για την κατανόηση του κειμένου είναι η ιδέα της αναζήτησης ενός ηγεμόνα που θα ασκήσει την πολιτική εξουσία. Η άσκηση της εξουσίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη δομή της πολιτικής οργάνωσης. Γι’ αυτό και στην αρχή του Ηγεμόνα ο Μακιαβέλλι κάνει διεξοδικά λόγο περί πολιτευμάτων.

… Ο Μακιαβέλλι λοιπόν δίνει προτεραιότητα στην πραγματική αλήθεια και όχι στη φανταστική.

… Σύμφωνα με τον Μακιαβέλλι, οι τεχνικές άσκησης της εξουσίας προϋποθέτουν έναν συνετό και προικισμένο ηγεμόνα, ο οποίος πρέπει να έχει κάποιους κανόνες συμπεριφοράς προκειμένου να ασκήσει επιτυχώς την πολιτική αρχή. Ο Μακιαβέλλι θεωρεί ότι η προσωπικότητα του ηγεμόνα έχει μεγάλη σημασία για την αποτελεσματική άσκηση της εξουσίας.

… Ένα επιπλέον στοιχείο απροσδιοριστίας που πρέπει να λάβει υπόψη του ο ηγεμόνας είναι η φύση του ανθρώπου. Ο Μακιαβέλλι διαμορφώνει μια απαισιόδοξη εικόνα για την ανθρώπινη φύση. Οι άνθρωποι είναι ευκολόπιστοι, άλλα δεν μένουν σταθεροί σε κάποια πίστη. Είναι κακότροποι, καχύποπτοι και ματαιόδοξοι. Αυτή η εικόνα του ανθρώπου, η μοχθηρή του φύση, ανάγεται στην εκτίμηση πως οι άνθρωποι επιδιώκουν μόνο το συμφέρον τους και κινούνται ιδιοτελώς. Η κακοβουλία και η εξαπάτηση αποτελούν χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης. Όπως διαβάζουμε στον Ηγεμόνα: «οι άνθρωποι γενικά είναι αχάριστοι, ευμετάβλητοι, ψεύτες και υποκριτές, φυγάδες μπροστά στον κίνδυνο, άπληστοι για κέρδος. Όσο τους ευεργετείς, όλοι είναι δικοί σου, προσφέροντάς σου το αίμα, τα υπάρχοντα, τη ζωή και τα παιδιά τους, όταν ο κίνδυνος είναι μακριά. Όταν όμως σε πλησιάσει, αλλάζουν».

… Σύμφωνα με τον Μακιαβέλλι, λοιπόν, υπάρχει μια διαλεκτική σχέση ανάμεσα στην αξιοσύνη και στην τύχη. Τούτο αποτελεί καινοτομία, διότι οι υπόλοιποι συγγραφείς της εποχής του θεωρούσαν ότι μόνον η τύχη προσδιορίζει τα πράγματα

… Γενικότερα, ο ηγεμόνας πρέπει να προσπαθήσει ώστε οι υπήκοοί του και να τον αγαπούν, αλλά και να τον φοβούνται. Αν χρειαστεί να διαλέξει ένα από τα δύο, τότε είναι καλύτερο να τον φοβούνται.

… Είπαμε και στην αρχή ότι ο Μακιαβέλλι έχει ιδιαίτερα κακή φήμη. Γιατί; Διότι η προσπάθειά του να προτείνει μια νέα μορφή πολιτικής οργάνωσης κατανοήθηκε και ερμηνεύθηκε ποικιλοτρόπως. Δύο είναι οι πιο χαρακτηριστικές ερμηνείες του έργου του: η πρώτη επικρίνει τον Μακιαβέλλι ως τον θεωρητικό της κρατικής σκοπιμότητας και του πολιτικού κυνισμού. Η δεύτερη τον αναδεικνύει ως πρόδρομο της νεωτερικότητας, δηλαδή ως τον θεωρητικό της μετάβασης στη νεότερη εποχή.
Οι επιθέσεις του Μακιαβέλλι εναντίον της Εκκλησίας και η άρνησή του να θεμελιώσει την πολιτική στη θρησκεία και στην ηθική ήταν οι λόγοι για τους οποίους η σκέψη του έπρεπε να παρουσιαστεί ως σατανική, και ο ίδιος χαρακτηριστεί σαν η προσωποποίηση του Διαβόλου.

… Είναι όμως βάσιμη μια τέτοια μεταχείριση του Μακιαβέλλι; Καταρχάς, πρέπει να διαχωρίσουμε τον ίδιο τον συγγραφέα από τους λεγόμενους «μακιαβελλικούς». Ο ίδιος είναι υπεύθυνος μόνον για όσα έγραψε, και όχι για τη μελλοντική χρήση που έκαναν διάφοροι στο όνομά του. (Η κατάσταση θυμίζει λίγο το έργο του Μαρξ και τις παραμορφώσεις του, ή τη φιλοσοφία του Νίτσε και την εκμετάλλευσή της από τους Ναζί).

… Από τη μεριά της, η φιλελεύθερη ιδεολογία προσπάθησε να εμφανίσει τον Μακιαβέλλι ως αντίπαλο της ελευθερίας. Όταν βέβαια οι φιλελεύθεροι μιλούν για ελευθερία, εννοούν την απεριόριστη ατομική ελευθερία, που στρέφεται συχνά εις βάρος της συλλογικής. Έτσι, κατηγορούν τη μακιαβελλική σκέψη ότι δεν παρέχει αρκετές εγγυήσεις υπέρ των ατομικών ελευθεριών απέναντι στις καταχρήσεις της πολιτικής εξουσίας. Όμως, αυτό δεν σημαίνει καθόλου πως ο Μακιαβέλλι δεν ενδιαφέρεται για την ελευθερία, κάθε άλλο. Απλώς, η ελευθερία κατά τον Μακιαβέλλι υπάρχει μόνο στον βαθμό που είναι δημόσια. Δεν μπορεί να γίνεται λόγος για ελευθερία με την ατομική, δηλαδή φιλελεύθερη έννοια του όρου, αλλά πρόκειται πάντοτε για ελευθερία του συνόλου. Μόνον το πολιτικό σώμα μπορεί να επιφέρει την ελευθερία, γιατί η ελευθερία στον Μακιαβέλλι είναι κοινωνικής, και όχι ατομικής τάξης (όπως εξάλλου κοινωνικής τάξης είναι και η ηθική του).

… Σε αντίθεση με τους φιλελεύθερους στοχαστές, μια χορεία σημαντικών φιλοσόφων ερμήνευσαν τη σκέψη του Μακιαβέλλι ως προδρομική και ως μεταβατική προς τη νεωτερικότητα. Ο Σπινόζα, πρώτος και καλύτερος, ενώ δεν επαινεί σχεδόν κανέναν άλλον φιλόσοφο, πλέκει το εγκώμιο του Μακιαβέλλι στο έργο του Πολιτική Πραγματεία (1677).

… Σε μια ανάλογη κατεύθυνση, ο Ρουσσώ θα διαβάσει τον Μακιαβέλλι ως δημοκράτη που μόχθησε για την ελευθερία. Γράφει ο Ρουσσώ στο Κοινωνικό Συμβόλαιο (1762): «Ο Μακιαβέλλι ήταν ένας έντιμος άνθρωπος κι ένας καλός πολίτης. Επειδή όμως ήταν προσκολλημένος στον οίκο των Μεδίκων, αναγκάστηκε να μεταμφιέσει την αγάπη του για τη ελευθερία. […] Ο Μακιαβέλλι, υποκρινόμενος ότι δίνει μαθήματα στους βασιλείς, έδωσε μεγάλα μαθήματα στους λαούς. Ο Ηγεμόνας είναι το βιβλίο των δημοκρατικών»!

Ολόκληρη την ομιλία του Άρη Στυλιανού για το Μακιαβέλλι και το έργο του θα έχετε ελπίζουμε σύντομα την ευκαιρία να τη διαβάσετε στα γνωστά φυλλάδια που το βιβλιοπωλείο μας εκδίδει.