Τρίτη 18 Δεκεμβρίου 2018

ΓΑΛΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ. Μια προσέγγιση στο νέο βιβλίο του Κώστα Ακρίβου από την Μαρία Σκιαδαρέση.



Η εισήγηση της Μαρίας Σκιαδαρέση κατά την παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Ακρίβου, Γάλα μαγνησίας, εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ στο βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ στις 10/12/18.
Για τον Κώστα Ακρίβο δε χρειάζεται να πω κάτι που δεν το ξέρετε ήδη. Απλώς θα συνοψίσω την πλούσια και ουσιαστική εργογραφία του λέγοντας πως έχει δώσει 12 αφηγηματικά βιβλία. Ξεκινώντας το 1993 με τη Δοτική του χάους και περνώντας από έργα λίαν σημαντικά όπως τα: Κίτρινο ρώσικο κερί, Πανδαιμόνιο, Ποιος θυμάται τον Αλφόνς, Τελευταία νέα από την Ιθάκη και τώρα με αυτό το πιο προσωπικό, πιστεύω, έργο του Γάλα Μαγνησίας, ο Ακρίβος δείχνει πως είναι ένας πεζογράφος που σίγουρα θα αφήσει βαθύ ίχνος στα ΝΕ γράμματα.
Τούτο το τελευταίο του μυθιστόρημά του εξ αρχής φέρει τη σφραγίδα εφευρετικού από τον έξυπνο τίτλο κιόλας, με πολλαπλές αναφορές και υπαινιγμούς. Ένα μυθιστόρημα με υποδειγματική δομή, σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση με παρεμβολές τριτοπρόσωπης αναφοράς σε γεγονότα που σημάδεψαν εντέλει τη μετέπειτα ζωή των ηρώων. Τέσσερις οι κεντρικοί ήρωες του έργου. Τέσσερις μαθητές της Ε΄ τάξης του εξατάξιου γυμνασίου της δεκαετίας του 1970, κατά τη διάρκεια μιας ολόκληρης σχολικής χρονιάς και συγχρόνως οικότροφοι του εκκλησιαστικού ιδρύματος της πόλης για παιδιά από τις γύρω περιοχές.
Ο Ζερβής, που είναι και ο αφηγητής του έργου, ο Μικ, ο Αχιλλάκος και ο Μπράσκας. Όλα παρωνύμια προς μεγάλο κακοφανισμό του γυμνασιάρχη τους. Κι αυτός είχε βέβαια το παρανόμι του -Μπουλντόγκ-, δοσμένο από τα ίδια τα παιδιά. Η φράση του, στο ξεκίνημα του έργου, «εάν ήταν στο χέρι μου εσάς του οικοτροφείου θα σας απέβαλλα δια παντός από το σχολείο» αυτομάτως κάνει τον αναγνώστη να αναρωτηθεί το γιατί. Αυτή λοιπόν είναι η μαγική φράση, ο αρχικός κόμπος που κάνει η πλέχτρα για να ξεκινήσει το πλεχτό της.

Και απ’ αυτήν αρπαζόμαστε, αυτή μας κάνει να διαβάσουμε παρακάτω και παρακάτω και να συνεχίσουμε απνευστί έως την τελευταία τελεία του έργου. Με λίγα λόγια το ξεκίνημα του βιβλίου είναι αυτό που πρέπει να διαθέτει κάθε σωστό μυθιστόρημα ώστε να ενεργοποιήσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη από την πρώτη στιγμή.
Μυθιστόρημα ενηλικίωσης λοιπόν το νέο πόνημα του Ακρίβου; Εκ πρώτης όψεως θα λέγαμε πως ναι, αφού διαθέτει όλα τα στοιχεία του είδους αυτού. Όμως δεν είναι απλώς και μόνον αυτό· υπό άλλες συνθήκες και με άλλη προσέγγιση θα μπορούσε να είναι αστυνομικό, ή ένα βαθύ φιλοσοφικό έργο γύρω από τις ανθρώπινες σχέσεις έτσι όπως διαμορφώνονται εξ απαλών ονύχων. Σίγουρα δε σ’ αυτό εμπεριέχονται στοιχεία κοινωνικού μυθιστορήματος εφόσον είναι ένα ανάγλυφο της αστικής κοινωνίας του Βόλου της εποχής σε σχέση με αυτήν της γύρω υπαίθρου, αλλά και ερωτικού με την τόσο θαυμαστή απόδοση των σκιρτιμάτων των εφήβων σε μια επαρχιακή πόλη της Ελλάδος τον πρώτο χρόνο της μεταπολίτευσης. Τέλος, θα μπορούσε να το δει κανείς και σαν μια πολιτική απεικόνιση της εποχής αυτής, με όλα όσα τη σηματοδοτούν, στάσεις, αντιστάσεις, εκρήξεις, ανατροπές, όλες εκείνες τις αυτόματες σχεδόν αλλαγές όπως διαφαίνονται στη μικρογραφία της πόλης του συγγραφέα, γεγονός που μας οδηγεί να μαντέψουμε την τοιχογραφία του τέλους μιας εποχής και την αρχή μιας νέας για ολόκληρη τη χώρα, που τα αποτελέσματά της τα ζούμε σήμερα. Όλα αυτά ορίζουν το σύμπαν του μυθιστορήματος αυτού.
Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση του ενός από τους τέσσερις ήρωες περιγράφει την καθημερινότητα των παιδιών –οικοτροφείο, σχολείο- επισκέψεις στα χωριά τους στις γιορτές και τις αργίες- έξοδοι στις καφετέριες και τα στέκια της πόλης- μπάλα, η κοινή λέξη για την ενασχόληση με το ποδόσφαιρο- έρωτες. Όλα αυτά μέσα σε έναν σχολικό χρόνο που επιστεγάζεται από ένα δυστυχές γεγονός, τον θάνατο από πνιγμό ενός συμμαθητή και συνοικότροφου των πρωταγωνιστών που, σημειωτέον, είναι ο ορκισμένος εχθρός τους. Μέσα στην πρωτοπρόσωπη αφήγηση, παρεμβάλλεται εξ αρχής και καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου, σε αφήγηση στεγνή και υπηρεσιακή, σε τρίτο πρόσωπο, η εξέλιξη της έρευνας για το συμβάν. Ώσπου στο τέλος η αφήγηση του ήρωα δίνει τη σκυτάλη στην κατάληξη των ερευνών, στη δίκη και στο κορυφαίο γεγονός της λύσης του δράματος. Και χρησιμοποιώ τη λέξη ‘δράμα’ όχι μόνο λόγω της πλοκής και του θέματος όσο και της θεατρικότητας με την οποία είναι γραμμένο το βιβλίο. Όλοι οι ήρωες κινούνται διαρκώς γύρω από τα συμβαίνοντα στην πόλη, πότε ως υποκείμενα πότε ως αντικείμενα της δράσης, αλλά και μέσα στους διάφορους μικρόκοσμους –σπίτια, σχολεία, γήπεδα, παραλίες, οικοτροφείο κυρίαρχα- μοιάζουν να παίζουν πάνω σε μια σκηνή που στην προκειμένη περίπτωση είναι η ίδια η πόλη.
Πράγματι, θα έλεγα πως πέρα απ’ όλα και όλους, στο βιβλίο αυτό πρωταγωνιστεί ο Βόλος που συχνά με έκανε, μιας και δεν τον γνωρίζω καλά, να ανατρέχω σε χάρτες για να παρακολουθήσω τις γύρω από τον εαυτό τους πορείες των πρωταγωνιστών μέσα στην πόλη τους. Ο Βόλος που με την τοπογραφία του αφενός και την κοινωνική ανθρωπογεωγραφία του αφετέρου, αποτελεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο ξεδιπλώνονται οι ζωές των ηρώων (κεντρικών και μη) είναι η κάτοψη αυτού του οικοδομήματος που λέγεται μυθιστόρημα. Γιατί το μυθιστόρημα μοιάζει με το αρχιτεκτόνημα. Ένα πολύσπιτο χτισμένο μέσα σε περιβάλλον που, σίγουρα και πάντα, παίζει ρόλο ουσίας στα τεκταινόμενα του πολυάνθρωπου αυτού σπιτιού. Και εδώ, ο ρόλος αυτός ανήκει δικαιωματικά σε μια πόλη: στον Βόλο της δεκαετίας του ’70 με τους δρόμους, τα μαγαζιά του, τα στέκια του, τις εξοχές του, τις παραλίες του.

Τρίτη 11 Δεκεμβρίου 2018

Εκδήλωση για παιδιά με αφορμή το βιβλίο της Κατερίνας Δημόκα ΕΝΑ ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ το Σάββατο, 15 Δεκεμβρίου 2018, στις 6 το απόγευμα στο βιβλιοπωλείο


Το βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ και οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
προσκαλούν τους μικρούς τους φίλους σε εκδήλωση
με αφορμή το νέο της Κατερίνας Δημόκα

ΕΝΑ ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ

το Σάββατο, 15 Δεκεμβρίου 2018, στις 6 το απόγευμα,
στον χώρο του βιβλιοπωλείου (Δημάρχου Ι. Ανδρεαδάκη 49),
στη Λιβαδειά.

Όσους δυνατά αγαπάς μέσα σου βαθιά κρατάς
και με ένα πράσινο τηλέφωνο όποτε θέλεις τους μιλάς!
Ξέρετε, παιδιά, ότι υπάρχει ένα πράσινο τηλέφωνο,
που ζωντανεύει στην καρδιά μας όσους είναι μακριά μας;
Ελάτε να επικοινωνήσουμε μέσα από αυτό,
παρέα με τη συγγραφέα του βιβλίου Κατερίνα Δημόκα.
Για παιδιά από 6 ετών
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

Τρίτη 4 Δεκεμβρίου 2018

Δευτέρα 10/12 στις 8:00 μ.μ. στο βιβλιοπωλείο παρουσίαση του νέου μυθιστορήματος του Κώστα Ακρίβου «Γάλα μαγνησίας»



-->
Το βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ και οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ σας προσκαλούν στην παρουσίαση
του νέου μυθιστορήματος του Κώστα Ακρίβου

ΓΑΛΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ

τη Δευτέρα, 10 Δεκεμβρίου 2018, στις 8 μ.μ.,
στον χώρο του βιβλιοπωλείου (Δημάρχου Ι. Ανδρεαδάκη 49, Λιβαδειά).

Για το βιβλίο θα μιλήσει η συγγραφέας Μαρία Σκιαδαρέση.
Ο Κώστας Ακρίβος θα απαντήσει στις ερωτήσεις
Νεανικοί έρωτες, ποδόσφαιρο στις αλάνες, τσιγάρα στα κρυφά, φάρσες σε καθηγητές και συμμαθητές, πολιτικές ανησυχίες, σχέδια και όνειρα για το μέλλον είναι οι καθημερινές έγνοιες μιας παρέας εφήβων που μεγαλώνουν εσώκλειστοι σ' ένα εκκλησιαστικό οικοτροφείο του Βόλου της δεκαετίας του '70.Σε μια πόλη που καθρεφτίζεται στα νερά του παρελθόντος, σε μια χώρα που προσπαθεί σιγά σιγά να συνέλθει από τα σκοτάδια της δικτατορίας, ο κάθε άλλο παρά μεγαλόσωμος Αχιλλάκος, ο ψαρομούρης Μπράσκας, ο σωσίας του τραγουδιστή των Rolling Stones Μικ και ο αριστεροπόδαρος Ζερβής είναι έτοιμοι να ανοίξουν φτερά για τα ωραία χρόνια που έπονται, ώσπου ένα τραγικό περιστατικό έρχεται να σημαδέψει τη ζωή τους. Χρόνια αργότερα, οι ήρωες εξακολουθούν να βασανίζονται από αγωνιώδη ερωτήματα σχετικά μ' αυτό: Τι πραγματικά συνέβη. Έγιναν όλα έτσι όπως τα θυμούνται ή μήπως η μνήμη του καθενός άλλα γεγονότα τα εξωράισε και άλλα τα αλλοίωσε προς το χειρότερο; Μπορούμε να εμπιστευτούμε αποκλειστικά και μόνο τη δική μας μνήμη ή χρειαζόμαστε και τις μνήμες των φίλων μας για να μάθουμε την αλήθεια, ακόμα κι αν αυτή πονάει;

Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 2018

Η εισήγηση στο βιβλιοπωλείο μας από τη Μαρία Σκιαδαρέση για το βιβλίο του Μάνου Κοντολέων: Η Κασσάνδρα στη Μαύρη Άμμο


Της Μαρίας Σκιαδαρέση
Μάνος Κοντολέων: Η Κασσάνδρα στη Μαύρη Άμμο 
Το έργο του Μάνου Κοντολέων είναι πλούσιο και αποτέλεσμα δουλειάς σε μακρά διάρκεια χρόνου, αφού γράφει με επαγγελματική ευσυνειδησία από παιδί. Κάθε βιβλίο του ξαφνιάζει ευχάριστα τον αναγνώστη γιατί επιλέγει θέματα που απασχολούν και προβληματίζουν την πλειονότητα των σύγχρονων ανθρώπων, πάντα σωστά δοσμένα στο μέτρο που αφορούν τον καθένα μας είτε απευθύνονται σε ενήλικες είτε σε παιδιά ή εφήβους. Θα έλεγα πως δύο είναι οι πυλώνες του έργου του Κοντολέων στην ολότητά του· θεματικά ένας βαθύς ανθρωποκεντρισμός και εκφραστικά η στιβαρότητα του ύφους συνδυασμένη με έναν ρεαλισμό που δε φοβάται να ξαφνιάσει, επιστεγασμένα με μιαν αισθαντικότητα που προσδίδει στο έργο του μια θαυμαστή ισορροπία ανάμεσα στην αδρότητα και την ευαισθησία.
Και για να έρθουμε στην Κασσάνδρα, θα έλεγα εξ αρχής ότι το θεωρώ το πιο βαθύ, το πιο φιλοσοφικό και συγχρόνως το πιο τρυφερό μυθιστόρημα του Κοντολέων εξαιτίας του υπαρξιακού πόνου που το κατακλύζει. Σίγουρα το όλο έργο προβάλλει τον συγγραφέα στην πιο καλή του ώρα.
Το βιβλίο αυτό θέτει ζητήματα που άπτονται διαχρονικά των περισσότερων κοινωνικών και ατομικών εκφάνσεων της ανθρώπινης συμπεριφοράς και δραστηριότητας. Οι σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους, σχέσεις οικογενειακές –όπως μάνας και παιδιών, διαφορετικές αυτές με τα αγόρια από εκείνες με τα κορίτσια, σχέσεις αδελφικές, σχέσεις δυσλειτουργικές και άλλες πολλές. Επίσης, η εξουσία και η διαχείρισή της στην ειρήνη και στον πόλεμο, η προδοσία, η αφοσίωση στο καθήκον, η στάση του ηγεμόνα στη δόξα του αλλά και τη στιγμή της κατάρρευσης, ο έρωτας, ο σκοτεινός, ο αδικαίωτος, ο δύσκολος έρωτας με παγίδες και διλήμματα, η σύγκρουση του συναισθήματος με τη λογική -θυμός και λόγος-, η βία που σήμερα και πάλι βιώνουμε σε έξαρση και που συχνά πυκνά διαβάζοντας το βιβλίο αυτό πιάνουμε τον εαυτό μας να κάνει αυτόματους συνειρμούς του τότε και του σήμερα, όπως και το εξαιρετικά επίκαιρο, η κατάσταση του ανθρώπου που εγκαταλείπει βίαια την πατρίδα του –για όποιο λόγο- τότε και τώρα, πάντα με την ίδια δοκιμασία για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Πλαίσιο του έργου ο τρωικός πόλεμος και κεντρική ηρωίδα η πριγκίπισσα της Τροίας και μάντισσα Κασσάνδρα. Ένας καμβάς κατά κύριο λόγο προσχηματικός ώστε να απλώσει ο συγγραφέας όλους τους προβληματισμούς που προαπαρίθμησα.
Από όλα αυτά τα πάμπολλα στοιχεία που διαπερνούν το έργο, θα ήθελα να μείνω σε ένα που, στην ουσία, στηρίζει σαν ραχοκοκκαλιά όλη τη δράση του βιβλίου μιας και εκλαμβάνεται ως κύρια αιτία της τελικής καταστροφής. Στο γεγονός ότι η Κασσάνδρα αρνείται την πρόταση του Απόλλωνα να ζευγαρώσει μαζί του και να τον ακολουθήσει στον Όλυμπο, απαρνούμενη την ανθρώπινη ιδιότητά της με το να γίνει ημίθεη.
Η άρνησή της επιφέρει την τιμωρία να κρατήσει μεν την ικανότητα τής προφητείας αλλά να μην εισακούεται από κανέναν.
Στην ουσία δηλαδή, ο θιγμένος θεός καταδικάζει την Κ. να γίνει μια φωνή «βοώντος εν τη ερήμω».
- Όταν η Κ. ωριμάζει βιολογικά και γίνεται γυναίκα, σύμφωνα με τα ανθρώπινα (παρότι ιέρεια του θεού, είναι και λογίζεται άνθρωπος όπως όλοι όσοι συναναστρέφεται) ερωτεύεται κρυφά –απαγορευμένα κατά τους νόμους των ανθρώπων- τον αδελφό της Έκτορα, σφάλμα που, a priori, την κρατά δεμένη στη θνητότητά της. Μέσα απ’ αυτόν τον έρωτα αλλά και τους δεσμούς της με την οικογένεια και τους αγαπημένους της, επιλέγει να αρνηθεί τον θεό και την πρότασή του να την περάσει στην ημιαθανασία. Έτσι, τη στιγμή εκείνη η Κ. είναι ένας άνθρωπος που αρνείται το θεϊκό χρίσμα και γι’ αυτό τιμωρείται. Φαίνεται λοιπόν πως ο άνθρωπος φέρει μια νομοτελειακή ρύθμιση να αρνείται το χρίσμα του θεού, να αμφισβητεί τα θέσφατα, γεγονός που προκαλεί την τιμωρία του, ήτοι τη θνητότητά του.
Άραγε ο Κρόνος είχε διαβλέψει αυτήν την αχαριστία των τέκνων του (αν δεχτούμε πως οι άνθρωποι είναι τέκνα του θεού) είχε δηλαδή διαβλέψει την μελλοντική τους άρνηση να δεχτούν το χρίσμα –την παντοδύναμη εξουσία του θεού στην προκειμένη περίπτωση- και προλάβαινε, τρώγοντας τα παιδιά του, να σταματήσει την ύβρι πριν καν αυτή εκδηλωθεί; Μήπως ο Θεός δεν αντέχει αυτή την αμφισβήτηση και γι’ αυτό προβαίνει στη συμπαντική σχέση –ύβρις, άτη, νέμεσις- τίσις; Εδώ, οι Τρώες φτάνουν στην Ύβρι (αλαζονεία) μέσα από τη βεβαιότητά τους για την αδιαμφισβήτητη δύναμη της πόλης τους. Έτσι ο θεός στέλνει την Άτη – το θόλωμα, την τύφλωση του νου- και οι Τρώες αδυνατούν να πιστέψουν την Κ. όταν προβλέπει τα οικεία κακά. Η Άτη, με τη σειρά της οδηγεί σε νέα σφάλματα –τη συναισθηματική αποδοχή του Έκτορα στην πρόκληση να βγει και να μονομαχήσει έξω από τα τείχη, την εξίσου αλαζονική στάση της πόλης να δεχτεί το δώρο-παγίδα των Αχαιών, σίγουρη ότι αξίζει τέτοιο δώρο, και σε μια σειρά άλλων λαθών- που επιφέρουν τη Νέμεσι, δηλαδή την οργή και την εκδίκηση του θεού που έτσι θα στείλει την Τίσι, την τιμωρία που είναι η καταστροφή της Τροίας και η σφαγή ή ο εξανδραποδισμός των κατοίκων της.
Μήπως και αυτή καθ’ αυτή η άρνηση της Κασσάνδρας να δεχτεί την πρόταση του θεού δεν εκλαμβάνεται ως ύβρις από τον Απόλλωνα; Θεολογική νομοτέλεια όλων των ιερατείων από καταβολής κόσμου δεν είναι άλλωστε αυτό το δίδυμο ύβρεως και τίσεως; (Ας θυμηθούμε τον Αδάμ και την Εύα στη βιβλική εκδοχή, ή τον Δία και τον Προμηθέα, καθώς και συλλήβδην το ανθρώπινο γένος με τους κατακλυσμούς όλων των θρησκειών πολυθεϊστικών και μονοθεϊστικών. Οι απανταχού λαοί θεώρησαν θεϊκή τιμωρία για την ίδια τους την έπαρση τις φυσικές καταστροφές όπως –το γνωστότερο παράδειγμα- ο Κατακλυσμός. Μόνο ένας ενάρετος άνθρωπος –αυτός που προφανώς αποδέχτηκε το χρίσμα του θεού- σώζεται από αυτόν και έτσι συνεχίζεται η ανθρώπινη ύπαρξη στη Γη. (Αυτός ο συν-φιλιωμένος με τον Θεό, στη Μεσοποταμία είναι ο Ουτναπιστίμ, στο Ισραήλ και κατ’ επέκταση στις μονοθεϊστικές θρησκείες –εβραϊκή-χριστιανική-ισλαμική- είναι ο Νώε, στην Ελλάδα είναι ο Δευκαλίων, στους ινδουιστές ο Μανού, στη σκανδιναυική μυθολογία ο Μπέρκελμιρ).
Με λίγα λόγια ο θεός καταδικάζει την ύβρι και την τιμωρεί με καταστροφές. Η Κασσάνδρα μάλιστα είναι καταδικασμένη να δεχτεί διπλά την τιμωρία του θεού: Για την προσωπική της ύβρι δέχεται την πρωτογενή τιμωρία να μην πιστεύουν οι άνθρωποι τους χρησμούς της. Για την ύβρι των συμπατριωτών της βλέπει την πατρίδα της να καταστρέφεται και τους δικούς της να πεθαίνουν ενώ η ίδια γίνεται σκλάβα και παλλακίδα του ηγεμόνα των Αχαιών. Έτσι, πέρα απ’ όλα τα άλλα, μια βαθιά ενοχή γιατί αρνήθηκε να δεχτεί την πρόταση-χρίσμα του θεού, την κυνηγάει ως το τέλος της ζωής της.
Αν θέλαμε να διακρίνουμε έναν συμβολισμό πίσω απ’ όλον αυτόν τον μύθο, θα λέγαμε πως ο Απόλλων, ερωτευόμενος την Κασσάνδρα, της μεταδίδει την ικανότητα του σκέπτεσθαι. Γιατί, τι άλλο είναι ο άνθρωπος ο ικανός να προφητεύει τα μέλλοντα, αυτός δηλαδή που “βλέπει μακριά” ήτοι αυτός που λειτουργεί δια της σκέψης, του λόγου, και όχι δια του θυμού, του συναισθήματος;
Έτσι, η Κασσάνδρα γίνεται κοινωνός της λογική σκέψης και ως τέτοια δεν παρασύρεται από τον έρωτα στον οποίο την καλεί ο Απόλωνας, (εδώ, με τη ιδιότητα του αρσενικού ερωτικού συμβόλου). Ο θεός λοιπόν, μη μπορώντας να της πάρει πίσω την ικανότητα τού να “βλέπει” το μέλλον, δηλαδή την ευφυΐα, προσωποποίηση της οποίας είναι ο ίδιος, την καταδικάζει να μην πιστεύουν τα λεγόμενά της. Εν ολίγοις, η Κ. δεν είναι τίποτε άλλο από τον άνθρωπο που λειτουργεί με βάση τον ορθό λόγο και όχι το συναίσθημα όπως η πλειονότητα των ανθρώπων. Ένας τέτοιος άνθρωπος βλέπει συνήθως τις παγίδες που κρύβουν οι υποσχέσεις, τα όνειρα, η άκριτη πίστη του συνόλου σε ρόλους και ζει στην αφόρητη μοναξιά τής μη επικοινωνίας με τους πολλούς. Κανείς δεν τον ακολουθεί (ή κάποιοι ελάχιστοι που και αυτοί είναι της ίδιας αντίληψης και ίσως της ίδιας ικανότητας). Τέτοιοι άνθρωποι συχνά ακόμα και λοιδωρούνται από τον χύδην όχλο που είναι ανίκανος να σκεφτεί εφόσον λειτουργεί θυμοειδώς ήτοι παρορμητικά. Ώσπου επέρχεται η καταστροφή που οδηγεί τους Επιμηθείς στη συνειδητοποίηση του λάθους τους. Είναι όμως αργά!
Παρόλα αυτά ακόμα και ο νουν-εχής άνθρωπος έχει στιγμές αδυναμίας, και η σημαντικότερη είναι η επίγνωση της ικανότητάς του να διαβλέπει αυτά που αδυνατούν να δουν οι υπόλοιποι. Αυτό από μόνο του υποκρύπτει μιαν αλαζονεία, μια υπερβολική πίστη στον εαυτό του, άρα και αυτός, ως άνθρωπος, διαπράττει την ύβρι που του αναλογεί.
- Υπ’ αυτή την έννοια ο Κοντολέων βάζει εδώ ένα μεγάλο ζήτημα για την ανθρώπινη ύπαρξη:
Ο άνθρωπος δεν είναι αλάνθαστος και τα λάθη στις επιλογές του είναι αυτά που συντηρούν τη θνητότητά του. Η ίδια η φύση του ανθρώπου, μέσα από την ενσυναίσθηση του άφευκτου τέλους του, τον καθιστά μια δύσκολη και περίπλοκη ύπαρξη έτσι όπως το εντοπίζει πολύ σωστά ο Σοφοκλής στην Αντιγόνη του «πολλά τα δεινά κ’ ουδέν ανθρώπου δεινότερον πέλει...» Η Κασσάνδρα είχε την ευκαιρία να αποτινάξει την ανθρώπινη ιδιότητα από πάνω της μαζί με όσα δεινά αυτή συμπαρομαρτεί. Δεν το κάνει. Έτσι νομοτελειακά βιώνει και αυτή τον πόνο, την απώλεια και τον θάνατο. Καταλήγοντας, θα λέγαμε πως η Κ. σε σχέση με τη σοφόκλεια ρήση, είναι δυο φορές «δεινότερη» από τον μέσο άνθρωπο μιας και αυτός δεν εκλήθη να επιλέξει τη μοίρα του αλλά απλώς του δόθηκε.
Ευτυχώς λοιπόν που δε γνωρίζουμε το μέλλον μας. Θα είμασταν τα πιο δυστυχή πλάσματα που πλανήτη. Ήδη, όπως προείπαμε, η γνώση της θνητότητας μάς δίνει την επίγνωση του τέλους μας, πράγμα που διαρκώς ξορκίζουμε για να μην το σκεφτόμαστε. Φανταστείτε να γνωρίζαμε και το πότε ακριβώς θα επέλθει αυτό το τέλος!

Τρίτη 6 Νοεμβρίου 2018

Ο Μάνος Κοντολέων παρουσιάζει το βιβλίο του «Η Κασσάνδρα στη Μαύρη Άμμο» τη Δευτέρα 12 Νοεμβρίου στη Σύγχρονη έκφραση





Το βιβλιοπωλείο Σύγχρονη Έκφραση και οι Εκδόσεις Πατάκη 

σας προσκαλούν τη Δευτέρα 12 Νοεμβρίου 2018 και ώρα 20:00 

σε μία συνάντηση με τον Μάνο Κοντολέων 

με αφορμή το βιβλίο του «Η Κασσάνδρα στη Μαύρη Άμμο».


Παρουσιάζει το βιβλίο και συζητά μαζί του 

η συγγραφέας Μαρία Σκιαδαρέση. 


«Έψαχνα πάντα τις λέξεις. Πρώτα εκείνες που θα πείθανε… Τους άλλους. Μετά όσες θα μπορούνε να παρηγορήσουνε… Εμένα. Πάντα λέξεις έψαχνα. Λέξεις που μου κρυβόντουσαν… Κι άφηνα τον καιρό να αποφασίζει… Και τώρα κι εγώ πεθαίνω… Η Κασσάνδρα εγώ είμαι.

Η Κασσάνδρα… Μετά. Μετά από μια πτώση. Και ακόμα πιο πολύ μετά… Ίσως ως το σήμερα Η καταστροφή μιας ομαδικής παράκρουσης και το αδιέξοδο ενός ατομικού πάθους μέσα από την αφήγηση μιας γυναίκας που τα χνάρια της από το τότε φτάνουν ως τις μέρες μας. Το μυθιστόρημα ανασκαλεύει τους μύθους, αναζητά στιγμές από αρχαίες τραγωδίες και με μια απροσδόκητη αυθαιρεσία δημιουργεί το πορτρέτο ενός ατόμου που επιλέγει τη μοίρα του, την ώρα που ένας ολάκερος κόσμος χάνεται και στη θέση του γεννιέται ένας νέος.

Ένας ιδιότυπος πολιτικός προβληματισμός του χτες, έτσι όπως αντανακλάται στο σήμερα – ιδιότυπα πάντα».


Τρίτη 23 Οκτωβρίου 2018

Δευτέρα 29 Οκτωβρίου "Μια βραδιά για την αστυνομική λογοτεχνία" στο βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ


Συζητάμε με τη Χίλντα και τον Γρηγόρη 
τη Δευτέρα 29 Οκτωβρίου στις 8:00 μμ
στο βιβλιοπωλείο "Σύγχρονη Έκφραση"
για την Αστυνομική λογοτεχνία

Τι ψάχνει ο Χάρι Χόλε στα χιονισμένα βουνά της Νορβηγίας; 
Τι βρήκε η Ερίκα στην παγωμένη λίμνη της Φιελμπάκα;
Ποια σκοτεινή πολιτική συμφωνία κρύβεται πίσω από τη νέα υπόθεση της ομάδας Opcop; 
Πώς αλλάζει το Ρέικιαβικ τη νύχτα;
  • Είναι η αστυνομική λογοτεχνία λογοτεχνικό είδος που προσαρμόζεται στον καιρό με τον καλύτερο τρόπο ή κατεξοχήν δείγμα της μαζικής λογοτεχνίας-παραλογοτεχνίας;
  • Υψηλής ποιότητας κοινωνική, πολιτική, λαϊκή λογοτεχνία ή τυποποιημένο εμπορικό προϊόν της εκδοτικής βιομηχανίας;
  • Λογοτεχνία εστιασμένη στο αίνιγμα ή στο γιατί του εγκλήματος;
  • Λογοτεχνία στο περιθώριο του λογοτεχνικού συστήματος ή σε διαρκή αλληλεπίδραση με τα άλλα είδη, στην ίδια την καρδιά του;
Ιδιαιτέρως δημοφιλής, η αστυνομική λογοτεχνία διχάζει από τις απαρχές της ακόμη :
Στις μέρες μας έχει πλέον παθιασμένους υποστηρικτές και μέσα στα πανεπιστήμια σε πολλές χώρες, όπου μελετάται συστηματικά – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο περί αυτήν αντιρρητικός λόγος έχει εξαλειφθεί.


Πέμπτη 11 Οκτωβρίου 2018

ΞΕΚΙΝΑΜΕ: "Εμείς και το Ισλάμ" τη Δευτέρα 15 Οκτωβρίου στο βιβλιοπωλείο με τον Βλάση Αγτζίδη


Η επανεμφάνιση των θρησκευτικών πολέμων, η ισχυροποίηση του ισλαμικού κόσμου και η εξάπλωση της ισλαμιστικής τρομοκρατίας κάνουν και πάλι επίκαιρη την αναζήτηση των αιτίων που ωθούν τον σύγχρονο άνθρωπο να αναζητά την καταφυγή στο μεταφυσικό. Η ανάπτυξη μιας αυτόνομης έρευνας για το φαινόμενο καθ' εαυτό έχει μεγάλη σημασία, εφόσον οι ελληνορθόδοξοι πληθυσμοί υπήρξαν από τους πρώτους που συναντήθηκαν με το Ισλάμ κατά την έξοδό του από την Αραβική Χερσόνησο. Επιπλέον, η σύγχρονη Ελλάδα συνεχίζει να βρίσκεται στο σύνορο των δύο κόσμων, έστω και αν τα όρια δεν είναι συμπαγή και αδιάβατα.
Η παρούσα μελέτη εστιάζει στην πρώτη αραβική περίοδο του Ισλάμ. Παράλληλα διερευνώνται οι συνθήκες εντός των οποίων αναπτύχθηκε το εξτρεμιστικό Ισλάμ και επανεμφανίστηκε η έννοια του Ιερού Πολέμου (τζιχάντ). Ορίζεται επίσης το σύστημα αναφοράς, το "εμείς", μέσω του οποίου προσεγγίζεται το ισλαμικό φαινόμενο. Παρουσιάζονται οι παράγοντες που συνέβαλαν στη διαμόρφωση του νέου ελληνισμού, καθώς και η μορφή και οι τρόποι σύνθεσης της ταυτότητάς του.
Στη συνέχεια παρουσιάζεται η ιστορία του Ισλάμ από την εμφάνισή του στις έρημους της Αραβίας. Παρακολουθείται η ανάπτυξη της νέας θρησκείας, η σχέση της και οι διαφορές της με τις άλλες μονοθεϊστικές θρησκείες. Παρατίθενται οι βασικές της απόψεις, οι μηχανισμοί διάδοσης, η επεκτατική πολιτική των πρώτων χαλιφών, καθώς και η πολύμορφη συνάντηση του ελληνισμού με τον ισλαμικό κόσμο. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στο Εμιράτο της Κρήτης, ένα ιδιαίτερο αραβικό κράτος του 9ου-10ου αιώνα μ.Χ. Στο τέλος παρουσιάζεται η μεγάλη σύγκρουση του Ισλάμ με τη Δύση, όπως αποτυπώθηκε με τον μουσουλμανικό Ιερό Πόλεμο και τις χριστιανικές Σταυροφορίες.

Τετάρτη 3 Οκτωβρίου 2018

Σε νέα εκτέλεση η "Καντάτα για τη Μακρόνησο" βιβλίο & cd



ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ σε νέα εκτέλεση η "Καντάτα για τη Μακρόνησο" βιβλίο & cd σε 

ποίηση των Γιάννη Ρίτσου - Βλαδίμηρου Μαγιακόβσκη, μελοποίηση του Θάνου

Μικρούτσικου και  τραγούδι από τη Ρίτα Αντωνοπούλου και τον Κώστα Θωμαίδη. 

Μια έκδοση για τα 100 χρόνια του ΚΚΕ. 

Τώρα στο βιβλιοπωλείο μας στην τιμή των 10.00 € μόνο.

Τετάρτη 15 Αυγούστου 2018

Ο βιασμός της Παρθένας


Την παρατήρησα ένα πορφυρό ηλιοβασίλεμα με χάρη να λικνίζεται παίζοντας με τα τελευταία χρώματα της μέρας και τις λάγνες σκέψεις επίδοξων επιβητόρων.
Κι ο έρωτας ήταν κεραυνοβόλος.
Όταν μάλιστα πλησιάζοντας την είδα να διαλαλεί πως ήταν και Παρθένα εξιταρίστηκα ακόμα περισσότερο.
Έκτοτε επιμόνως  την αναζήτησα στις αραιές μου επισκέψεις στο λιμανάκι αλλά φευ ... οπτασία ήταν και πάει ...
Ευτυχώς είχα προλάβει στα κλεφτά να της πάρω μια φωτογραφία ... για παρηγοριά ...
Σκέψεις πολλές και κακές ομολογώ πέρασαν από το μυαλό μου για την τύχη της αλλά η ελπίδα όπως ξέρετε ...
Μέχρι χθες όπου οι χειρότεροι των φόβων μου επιβεβαιώθηκαν. Στην άλλη άκρη του Γαλαξιδιού, εκεί που δεν πηγαίνει ο πολύς κόσμος τη βρήκα !!! βιασμένη, ξεγυμνωμένη, διαμελισμένη.
Δεν ήθελα να πιστέψω ότι είναι αυτή αλλά στ’ απομεινάρια είχε μείνει ξεκάθαρο τ’ όνομά της και ο «αριθμός αδείας»...
Σαν τα ονόματα στους σταυρούς των μνημάτων.
Δεν χρειάστηκε να ρωτήσω, να ψάξω για εξηγήσεις.
Τον ένοχο τον γνώριζα.
Λέγεται «απόσυρση των επαγγελματικών καϊκιών» ή αλλιώς ξεπούλημα της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Έτσι σήμερα με λίγα αργύρια και με τη «σύμφωνη γνώμη» των ιδιοκτητών τους βιάζονται οι Παρθένες των θαλασσών μας ... οι Παρθένες των αισθαντικών μας αναζητήσεων ...
Λαμπρόπουλος Νίκος

Τρίτη 24 Ιουλίου 2018

Η ιστορία του γιατρού των φτωχών Πέτρου Κοκκαλη με την πένα του Κώστα Ακρίβου "Στα τελευταία νέα από την Ιθάκη"


Ο συγγραφέας Κώστας Ακρίβος στο τελευταίο του βιβλίο ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΘΑΚΗ που αποτελείται από 26 ραψωδίες εμπνευσμένες από την Οδύσσεια συνομιλεί με τον Όμηρο τοποθετώντας τους ήρωές του σε μια "σχεδία" προκειμένου καθένας του να ξανοιχτεί - όπως λέει - στο πέλαγος της ιστορίας και να φτάσει, άλλος ναυαγός και άλλος σώος, ως τις μέρες μας.
Για το blog του βιβλιοπωλείου και τους φίλους μας ο συγγραφέας επέτρεψε την αναδημοσίευση μιας ακόμα από τις ιστορίες του εμπνευσμένη από τη ζωή και τη δράση του Πέτρου Κόκκαλη ιατρού, αντιστασιακού και ακαδημαϊκού ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Λιβαδειά.

Λευκοθέα, η νεράιδα

Οι εργάτες απ’ τον Πειραιά, οι μπετατζήδες, οι φοιτητές, εκείνοι από τα μωσαϊκά, οι εργαζόμενοι στον Ηλεκτρισμό και οι τυπογράφοι κρατούσαν στα χέρια μπουκέτα με κόκκινα λουλούδια. Οι ενώσεις θυμάτων πολέμου, οι εξόριστοι, οι ανάπηροι, οι κρατούμενοι στις φυλακές Αβέρωφ και όσοι είχαν κάνει στον Αϊ-Στράτη, γαρίφαλα. Ο Μάρκος Αυγέρης, ο Στρατής Δούκας, ο Κοσμάς Πολίτης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Κώστας Βάρναλης, ο Τάσος Λειβαδίτης, ο Αλέκος Αλεξανδράκης, η Αλίκη Γεωργούλη και ο Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, στεφάνια. Όλοι για να αποχαιρετήσουν τον γιατρό Πέτρο Κόκκαλη.
          Είναι Δευτέρα πρωί, με βροχή, 29 Ιανουαρίου 1962. Το προηγούμενο βράδυ αποφασίστηκε, επειδή ο κόσμος ήταν πολύς –τέτοια κοσμοπλημμύρα η Αθήνα είχε να δει από την κηδεία του Παλαμά–, η ταφή να μη γίνει την ίδια μέρα που η σορός έφτασε στην Ελλάδα αλλά την επομένη.
          Ο Πέτρος Κόκκαλης ήταν ο πιο φημισμένος γιατρός της εποχής του, κυρίως όμως ήταν γνωστός ως ο γιατρός των φτωχών. Τα ιατρικά «θαύματα» ο Κόκκαλης δεν τα έκανε μόνο την περίοδο της ειρήνης στο ιατρείο του στην Αθήνα, δωρεάν φυσικά, αλλά και αργότερα στο βουνό καθώς έσωσε κόσμο και κοσμάκη. Με τα πόδια πήγαινε στα πιο απομακρυσμένα μέρη για να περιθάλψει κάποιον ασθενή ή να κάνει μια σοβαρή επέμβαση, που κανείς άλλος γιατρός δεν μπορούσε να κάνει. Επισκεπτόταν τα πρόχειρα φτιαγμένα νοσοκομεία για να δει πώς λειτουργούν, αν έχουν ελλείψεις και εάν τηρείται η καθαριότητα. Μέχρι κι αν πλένονται οι κουβέρτες φρόντιζε.
          Τώρα έχουν περάσει δύο εβδομάδες από τη μέρα που άφησε την τελευταία του πνοή από καρδιακό έμφραγμα στο Ανατολικό Βερολίνο, όπου ζούσε ως πολιτικός πρόσφυγας. Η νεκρώσιμη ακολουθία έγινε στο Κρεματόριο του Βερολίνου, στην περίφημη Baumschulenweg, παρουσία επιστημονικών προσωπικοτήτων, εκπροσώπων του κράτους και πλήθος κόσμου. Η τελετή άρχισε με το εμβατήριο της «Ηρωικής Συμφωνίας» του Μπετόβεν και έκλεισε με το «Πένθιμο Εμβατήριο». Έπρεπε ωστόσο να περάσουν αρκετές μέρες μέχρι να δοθεί από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή η άδεια να ταφεί στην Ελλάδα. Προηγήθηκαν αλλεπάλληλα διαβήματα και, παρά το συγκινητικό τηλεγράφημα της Νίκης Κόκκαλη για την τελευταία επιθυμία του συζύγου της, ο πρωθυπουργός δεν θα υποχωρούσε αν δεν μεσολαβούσε η σύζυγός του Αμαλία Κανελλοπούλου-Καραμανλή. Ο λόγος; Η μητέρα της και πεθερά του πρωθυπουργού είχε χειρουργηθεί σωτήρια από τον γιατρό Πέτρο Κόκκαλη. Έτσι λοιπόν δόθηκε η άδεια και η σορός του Κόκκαλη μεταφέρθηκε οδικώς από το Ανατολικό Βερολίνο στην Πράγα και από εκεί, με ειδικά ναυλωμένο από την τσέχικη κυβέρνηση αεροπλάνο, έφτασε ύστερα από δεκατρείς μέρες μετά τον θάνατό του στο Ελληνικό.
          Ανάμεσα στο πλήθος που έχει κατακλύσει το Α’ νεκροταφείο Αθηνών βρίσκεται και ο γιατρός Σταμάτης Κρητικάς. Η τελετή κοντεύει να τελειώσει και ο κόσμος ψέλνει μες στη δυνατή βροχή τον εθνικό ύμνο. Στο τέλος όλοι χειροκροτούν φωνάζοντας: Πέτρο Κόκκαλη, δεν πέθανες! Ο γιατρός με την παρέα του πίνουν κονιάκ σε μια γωνιά, καπνίζουν και τον ακούνε με προσοχή να τους διηγείται πώς και πότε γνωρίστηκε με τον Πέτρο Κόκκαλη.
         
«Αρχές Απρίλη του '44 φύγαμε με τον πατέρα μου για το βουνό από τον σταθμό Λαρίσης, κάτω από τη μύτη των Ες Ες. Κάναμε δυο μέρες ταξίδι με το τρένο και τρεις μέρες πεζοπορία μέχρι να φτάσουμε στη Βίνιανη της Ευρυτανίας, την έδρα της ΠΕΕΑ. Στην αρχή με βάλανε να κάνω τον δάσκαλο στο δημοτικό σχολείο. Ένα πρωινό πήρα μήνυμα να αφήσω το σχολείο και να πάω να συναντήσω τον συναγωνιστή Πέτρο Κόκκαλη για να γίνω ο γραμματέας του. Με το που το άκουσα, άρχισαν να τρέμουν τα πόδια μου. Εγώ, ο πρωτοετής φοιτητής Ιατρικής, να συναντήσω έναν γιατρό από τους πιο σημαντικούς σε όλον τον κόσμο, έναν χειρουργό που μπορούσε να κάνει οποιαδήποτε επέμβαση, από το κρανίο ως τα πόδια, μέχρι και όγκους στο μεσοθωράκιο! Γιατί ο Κόκκαλης ήταν χειρουργός για όλες τις ειδικότητες: Ουρολογία, Κοιλίας, Γυναικολογία, Επανορθωτική, τα πάντα. Με αγωνία λοιπόν βάδισα τα λίγα μέτρα για το χωριάτικο σπίτι όπου έμενε ο καθηγητής. Έφτασα, ανέβηκα την ξύλινη σκάλα και χτύπησα την πόρτα. Μου άνοιξε ο φρουρός, ένα αμούστακο αγόρι, νομίζω πως τον λέγανε Παύλο. Είπα τον λόγο και περίμενα. Δεν ξέρω τι έκφραση είχα πάρει, τι χρώμα το πρόσωπό μου, όταν εμφανίστηκε μπροστά μου ο διάσημος γιατρός που, μόλις με είδε, χαμογέλασε. ''Καλώς το παιδί. Χαίρομαι που θα έχω κοντά μου έναν συνάδελφο, έναν νέο γιατρό''. Νόμισα πως ονειρεύομαι. Γιατρός εγώ; Συνάδελφος εγώ του ξακουστού καθηγητή; Έβαλε το χέρι του στον ώμο και με συνόδεψε μέσα. Μου έκανε εντύπωση που χαμογελούσε. Είχαμε μάθει πως εκείνον τον καιρό οι Γερμανοί, επειδή τους κακοφάνηκε πολύ που ο γερμανομαθής Κόκκαλης όχι μόνο δεν συνεργάστηκε μαζί τους αλλά ανέβηκε στο βουνό, τον είχαν επικηρύξει και σαν αντίποινα είχαν συλλάβει τον ογδονταοχτάχρονο πατέρα του, τον παλιό γυμνασιάρχη Σωκράτη Κόκκαλη. Στην αρχή τον γέρο τον έκλεισαν στα φοβερά κρατητήρια της οδού Μέρλιν και στη συνέχεια τον μετέφεραν στο στρατόπεδο στο Χαϊδάρι, όπου τον τάιζαν αλμυρές σαρδέλες. Αυτή η διατροφή τού προκάλεσε αύξηση της ουρίας και μέσα σε είκοσι μέρες πέθανε. Και τώρα ο γιος του χαμογελούσε καρτερικά και ενθαρρυντικά σ’ έναν φοιτητή...
          »Κοντά στον καθηγητή έμεινα αρκετό καιρό. Εγώ ήμουν ανέκαθεν ασθενικός τύπος και με την πείνα στην Κατοχή αλλά και τώρα στο βουνό είχα αδυνατίσει πολύ. Το συσσίτιό μας ήταν πολύ φτωχό. Κάθε μεσημέρι μια κουτάλα της σούπας κατσαμάκι, δηλαδή καλαμποκάλευρο με ίχνη σπορέλαιο, και κάποιο κρεμμύδι για μυρωδιά. Το ίδιο και για βραδινό. Το πρωί πίναμε τσάι βουνού με ζαχαρίνες που πουλούσε το μπακάλικο του χωριού».

          Οι φίλοι ακούνε τον Σταμάτη Κρητικά να τους μιλάει χωρίς να τον διακόπτουν. Ο κόσμος δεν αραιώνει από το κοιμητήριο, ούτε αυτοί λένε να φύγουν. Ο γιατρός τούς εξιστορεί τώρα πως κάποια φορά έτυχε να δει να περνάει μπροστά από το σπίτι του Κόκκαλη ένας δίσκος με φλιτζάνια του καφέ, ένα πιάτο μαρμελάδα και φέτες ψωμί· τα πήγαιναν σε κάποιον υψηλόβαθμο. Πήγε αμέσως και το είπε στον καθηγητή, επειδή τον έβλεπε πόσο υπέφερε κι αυτός από την πείνα. Μάλιστα τις ώρες που πεινούσε πολύ, το καταλάβαινε γιατί έτριβε με τα δάχτυλά του το μέτωπο. Όταν λοιπόν του ανέφερε αυτό με το δίσκο, ο καθηγητής σοβάρεψε και του είπε με αυστηρή φωνή να μιλάει μονάχα για ζητήματα που τον αφορούν, για τίποτα άλλο. Ήταν η μοναδική φορά που του μίλησε απότομα.
          «Στις 10 του Μάη μετακινηθήκαμε από τη Βίνιανη προς το Καρπενήσι και από εκεί στους Κορυσχάδες. Ένα πρωί, προτού φύγει ο Καθηγητής για τις εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου, μου έδωσε μια ωραία ολόμαλλη ελβετική κουβέρτα, καρό άσπρη και πράσινη. Μου είπε να την ανταλλάξω με κάποια τρόφιμα, χωρίς όμως να μάθει κανένας πως είναι δική του. Με τα πολλά βρήκα κάποιον χωρικό, του είπα ότι αρρώστησα από πείνα και την αντάλλαξα με τρεις οκάδες μέλι αγνό, καρύδια ψίχα και ένα μεγάλο κομμάτι τυρί φέτα. Η κουβέρτα ήταν καινούργια και ο χωρικός την πήρε για προίκα στην κόρη του. Φεύγοντας μου έδωσε κι ένα σταρένιο ψωμί αρκετά ξερό για να μη μουχλιάσει. Το σούρουπο τα μετέφερα με προφυλάξεις στο σπίτι του καθηγητή. Είχε σκοτεινιάσει όταν άκουσα τα βήματά του στη σκάλα του σπιτιού. Όλος χαρά σηκώθηκα. Μπήκε στο δωμάτιο και, όταν με είδε να χαμογελάω, μου είπε: ''Λοιπόν, Σταμάτη, τα κατάφερες;'' Του είπα τα καθέκαστα και περίμενα να τον δω να ανοίγει το δέμα με τα τρόφιμα. Στο μεταξύ εμένα με είχε πιάσει τέτοια πείνα, που δεν έβλεπα την ώρα να πέσω με τα μούτρα στα φαγώσιμα. Ο καθηγητής κάθισε στο γραφείο και άρχισε την καθημερινή του δουλειά σαν να μην έτρεχε τίποτα. Κάποια στιγμή γύρισε, με κοίταξε και είπε: ''Εσύ, Σταμάτη, μπορείς να φας, δικά σου είναι''. Παρόλο που είχα ένα κούφιο δόντι και υπέφερα από πονόδοντο, έφαγα ψωμί, έκοψα ένα μεγάλο κομμάτι τυρί και το συνόδευσα με καρύδια. Ο καθηγητής με κοίταγε χαμογελαστός. Για να μου κάνει παρέα, έβαλε σ’ ένα πιατάκι λίγο μέλι, δυο τρία καρύδια και ίσα που τα δοκίμασε με ένα μικρό κουταλάκι.
          »Ύστερα από πολλά χρόνια, όταν απέκτησα με τη δουλειά μου χρήματα, έψαξα και αγόρασα μια παρόμοια κουβέρτα. Γιατί το έκανα; Για να την έχω και να τον θυμάμαι, να θυμάμαι τι άνθρωπος ήταν. Τέτοιον άνθρωπο δεν συνάντησα ούτε θα συναντήσω άλλον ποτέ στη ζωή μου».
          Από το συγκεντρωμένο πλήθος στο βάθος του νεκροταφείου ακούγονται φωνές: Να γυρίσουν ζωντανοί! Να γυρίσουν ζωντανοί! Οι πολιτικοί πρόσφυγες από την Τσεχία, την Τασκένδη, την Ανατολική Γερμανία, την Πολωνία, την Ουγγαρία. Να προλάβουν να κλείσουν τα μάτια στην πατρίδα τους, όπως δεν πρόλαβε ο Πέτρος Κόκκαλης.
  • Με κλικ ΕΔΩ διαβάστε και την ιστορία "Αθηνά, η προστάτιδα"
  • Πληροφορίες για τη ζωή και τη δράση του Πέτρου Κόκκαλη με κλικ ΕΔΩ


Παρασκευή 15 Ιουνίου 2018

Το Μουντιάλ μιας άλλης εποχής



Μουντιάλ 1970 με διοργανώτρια χώρα το Μεξικό. Το καλύτερο όλων με διαφορά. Για μένα. Θες η ηλικία – δεκαπεντάρης τότε – που έκανε όλα όσα συνέβαιναν στους αγωνιστικούς χώρους να αποκτούν διαστάσεις μαγικές.

Θες η εισβολή της τηλεόρασης, που για πρώτη φορά μετέδιδε ζωντανά ποδοσφαιρικούς αγώνες έγχρωμους και με ήχο καθώς μαθαίναμε αλλά αυτά για την Ελλάδα ήταν όνειρα κατοπινών εποχών ...

Καβαλώντας κάθε είδους οχήματα, πλημμυρίζαμε τα γύρω από την πόλη της Λιβαδειάς χωριά, εκεί που το σήμα ήταν καλό ή έστω υποφερτό και μετατρέπαμε τα καφενεία και τις ταβέρνες που διέθεταν το μαγικό κουτί σε εξέδρες, όπου αναστέναζε η Ελλάδα.


Όταν πάλι μέναμε στην πόλη, καταφεύγαμε στου θείου Λουκά, από τους λίγους που είχαν τηλεόραση στη Λιβαδειά με σπίτι κοντά στα υψώματα του Ζαγαρά και στοιχειώδη λήψη σήματος των κρατικών καναλιών.
Και τότε κατακαλόκαιρο και ντάλα μεσημέρι με 40 βαθμούς και βάλε στο Μεξικό δεν μας πολυπείραζε που η τουβούλα μας έδειχνε να χιονίζει ακατάπαυστα, αρκούσε η άμεση επαφή με το κοσμοϊστορικό γεγονός.

Η συμμετοχή όλων, μικρών και μεγάλων «ψυχή τε και σώματι». Να πανηγυρίζουν τα γκολ, να χτυπιούνται στα δοκάρια και τις χαμένες ευκαιρίες. Και όταν πλέον τα είχαν δώσει όλα , είχαν περάσει τα πειράγματα και η έξαψη του αγώνα και άρχιζαν οι αποχαιρετισμοί, οι πιο ηλικιωμένοι που με ενθουσιασμό συμμετείχαν στους πανηγυρισμούς  ρωτούσαν ποιός τελικά ήταν ο κερδισμένος.



Και ύστερα ο τελικός των τελικών.
Η σελεσάο  κόντρα στους Ατζούρι.
Η Βραζιλία των Πελέ, Τοστάο, Ριβελίνο, Ζαιρζίνιο, Κάρλος Αλμπέρτο αντιμέτωπη της Ιταλίας των Ματσόλα, Ρίβα, Ριβέρα, Μπονισένια, Φακέτι.

4-1 το σκορ υπέρ των Βραζιλιάνων.
Οι μπύρες καταναλώθηκαν από όλους αλλά χρεώθηκαν στους χαμένους υποστηρικτές της Ιταλίας, και όλοι, νικητές και ηττημένοι γυρίσαμε στα σπίτια μας,  με την στενάχωρη διαίσθηση ότι αυτή η ομορφιά και η πρωτόγνωρη αγνότητα ένα διάλλειμα ήταν, στης ζωής τις ανηφόρες.
Λαμπρόπουλος Νίκος


Παρασκευή 8 Ιουνίου 2018

Θουκυδίδη Ιστορία: Aπόσπασμα από τον διάλογο Αθηναίων και Μηλίων


 (Θουκυδίδη «Ιστορία», Ε 86 - 111)

ΜΗΛΙΟΙ: Η καλή σας διάθεση να δώσουμε αμοιβαία εξηγήσεις σε ήρεμο κλίμα δεν είναι κατακριτέα, όμως αυτές οι πολεμικές ενέργειες,  που δεν είναι κάτι μελλοντικό αλλά γίνονται ήδη, βρίσκονται σε προφανή αντίφαση με την πρότασή σας.  Γιατί βλέπουμε ότι έρχεστε ως δικαστές όσων πρόκειται να ειπωθούν και, όπως είναι το πιο πιθανό, η έκβαση αυτού του διαλόγου, εάν υπερισχύσουμε με το δίκαιο που έχουμε και ως τούτου δεν ενδώσουμε, θα σημάνει για μας πόλεμο, εάν αντιθέτως πεισθούμε και υποχωρήσουμε, θα σημάνει υποταγή.
ΑΘΗΝΑΙΟΙ: […] ξέρουμε και ξέρετε πως κατά την ανθρώπινη λογική μπορούμε να μιλάμε για δίκαιο όταν και τα δύο μέρη έχουν ίση ισχύ και ότι οι  ισχυροί πράττουν ό,τι τους επιτρέπει η δύναμή τους και οι αδύναμοι υποχωρούν και το αποδέχονται. […]
Θέλουμε όμως να σας κάνουμε σαφές ότι βρισκόμαστε εδώ για τα συμφέροντα της ηγεμονίας μας και ότι αυτά που θα πούμε θα αποσκοπούν στη σωτηρία της πόλης σας, διότι βούλησή μας είναι να σας εξουσιάσουμε χωρίς να υποβληθούμε σε κόπους και να σωθείτε κι εσείς προς όφελός και των δυονών μας.
ΜΗΛΙΟΙ: Δεν θα δεχόσασταν, έτσι, να είμαστε ουδέτεροι, και φίλοι αντί για εχθροί σας, χωρίς να έχουμε συμμαχία με κανέναν από τους δύο;
ΑΘΗΝΑΙΟΙ: Όχι, διότι η εχθρότητά σας δεν μας βλάπτει όσο η φιλία σας, η οποία στα μάτια των υπηκόων μας είναι ένδειξη αδυναμίας, ενώ το μίσος σας απόδειξη της δύναμής μας.
ΜΗΛΙΟΙ: Και πώς θα  ήταν συμφέρον μας να υποδουλωθούμε, όπως είναι για σας να μας υποτάξετε;
ΑΘΗΝΑΙΟΙ: Διότι με την υποταγή θα αποφεύγατε τις χειρότερες συμφορές, εμείς πάλι θα είχαμε όφελος να μη σας καταστρέψουμε. […]
Μην παρασύρεστε από το αίσθημα της τιμής, που τόσο συχνά καταστρέφει τους ανθρώπους όταν βρίσκονται μπροστά σε ταπεινωτικούς και προφανείς κινδύνους. Γιατί είναι πολλοί αυτοί που, ενώ βλέπουν ακόμα καθαρά προς τα πού φέρονται, τους παρασύρει με τη μαγική δύναμη του ονόματος η λεγόμενη τιμή και τους κάνει να πέφτουν με τις πράξεις τους σε συμφορές πραγματικά ανήκεστες και ντροπιάζονται χειρότερα – από ανοησία παρά από ατυχία. Αυτό ακριβώς θα αποφύγετε, εάν σκεφθείτε σωστά και δεν θεωρήσετε εξευτελιστικό να υποκύψετε στη μεγαλύτερη πόλη».
( μετάφραση  Ν. Μ. Σκουτερόπουλου, εκδ. Πόλις, Αθήνα 2001).