Φωτογραφίες που... τραγουδάνε. Ο Άρης Μαραγκόπουλος παρουσιάζει το βιβλίο "Αρχείο Τάκη Πανανίδη: Αυτόπτης φωτομάρτυρας στην οδό των ονείρων" τη Δευτέρα 9 Μαΐου στις 8:30 μμ

Τη Δευτέρα 9 Μαΐου 2016 στις 8:30 μμ

ο ΑΡΗΣ ΜΑΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΣ θα μας αφηγηθεί 

μια φωτογραφική ιστορία (1960 - 1975) για τους μεγάλους ποιητές, 

συνθέτες, ερμηνευτές  του ελληνικού τραγουδιού 

και των θεαμάτων μιας θρυλικής εποχής

όπως αποτυπώθηκε από το φακό του Τάκη Πανανίδη.

Στη μουσική επιμέλεια η ΗΡΑ ΠΑΝΑΔΙΔΟΥ.

Αρχείο Τάκη Πανανίδη:

Αυτόπτης φωτομάρτυρας στην οδό των ονείρων

Σχεδιασμός, επιλογή εικόνων, κείμενα
Άρης Μαραγκόπουλος
Εκδόσεις: Τόπος

Μια φωτογραφική ιστορία (1960-1975) για τους μεγάλους ποιητές, συνθέτες, ερμηνευτές του ελληνικού τραγουδιού και των θεαμάτων μιας θρυλικής εποχής

Οι φωτογραφίες του Τάκη Πανανίδη (1935-2010) καλύπτουν μια από τις πιο ενδιαφέρουσες περιόδους της νεοελληνικής μουσικής. "Αυτόπτης φωτομάρτυρας", όπως ο ίδιος αποκαλούσε τον εαυτό του, αποτύπωσε στο φιλμ τούς σημαντικούς πρωταγωνιστές της ανατρεπτικής αλλαγής που συνέβη στο λαϊκό τραγούδι στη δεκαετία του εξήντα, παρακολουθώντας τους στις πρόβες, στις ηχογραφήσεις, στις συναυλίες, στις μπουάτ, στα λαϊκά κέντρα, στα σπίτια τους.

Χάρη στο έμφυτο ταλέντο του κατάφερνε να αφήνει ανεπιτήδευτη, με αδιόρατες παρεμβάσεις, τη στιγμιαία φωτογράφισή του, ακόμα και όταν, για λόγους επαγγελματικής σκοπιμότητας, όφειλε να τη σκηνοθετήσει. Παράλληλα, χάρη στην εξοικείωσή του με τον χώρο της μουσικής και του θεάματος, είχε ασκηθεί να συλλαμβάνει τις εικόνες του στη μαγική εκείνη στιγμή που το θέμα παρουσιάζεται στην πιο χαρακτηριστική του έκφραση, στην πλήρη κορύφωσή του.

Όποιος ερευνά τη μουσική των δεκαετιών του εξήντα και του εβδομήντα υποχρεωτικά διασταυρώνεται με τις εντυπωσιακές φωτογραφίες από το Αρχείο Πανανίδη. Αυτό που με σιγουριά μπορεί κανείς να πει γι' αυτόν τον παθιασμένο με το τραγούδι δημιουργό, είναι ότι υπήρξε ο αποκλειστικός φωτογράφος των θρυλικών τραγουδιών και των λαϊκών θεαμάτων μιας ολόκληρης εποχής. Συνηθίζουν πολλοί να λένε για τον Τάκη Πανανίδη: οι φωτογραφίες του δεν μιλούν, τραγουδάνε. Αυτό το λεύκωμα αποδεικνύει την αλήθεια αυτού του ισχυρισμού.

Φωτογραφίες που... τραγουδάνε

Ξενοφών Μπρουντζάκης

Τόσο το ελληνικό τραγούδι όσο και η ελληνική κοινωνία βρέθηκαν κατά τη δεκαετία του ’60 αντιμέτωποι με τις μεγάλες προκλήσεις – όλες αυτές που έχασε η χώρα τις δυο προηγούμενες δεκαετίες... Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, που διαδέχτηκε τη μεταξική περίοδο, έως και την ένοπλη λήξη του Εμφυλίου, η Ελλάδα έχασε καθοριστικές ευκαιρίες να συγκροτηθεί, να βρει τον δικό της βηματισμό μέσα στον κόσμο, να αντιμετωπίσει μόνη της τα αδιέξοδά της, να «τα βρει» με τον εαυτό της. Στις αρχές αυτής της δεκαετίας, η χώρα προσπαθούσε απεγνωσμένα να διαχειριστεί με στοιχειώδη αξιοπρέπεια την ένδειά της, τη στιγμή που οι άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης ανέπτυσσαν ιλιγγιώδεις ταχύτητες… Μέσα σ’ αυτό το κλίμα και με νωπή την αγιάτρευτη πληγή του Εμφύλιου, η πατρίδα μας περιοριζόταν στις ελπίδες και στα όνειρα, με την πραγματικότητα της καλύτερης ζωής χαμένη στα… βάθη ενός νεφελώδους ορίζοντα. Οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου έμοιαζαν περισσότερο έρμαια των εξελίξεων παρά ο σταθερός, καθοριστικός και αποφασιστικός παράγοντας που θα βοηθούσε τον τόπο να ξεφύγει από τις κακοδαιμονίες του. Τα οράματα και τις ελπίδες που γεννούσε εκείνη η εποχή ήρθε να εκφράσει με τον πλέον αντιπροσωπευτικό τρόπο το ελληνικό τραγούδι, στους κόλπους του όποιου γεννήθηκε η δυναμική εκείνη της κοινωνίας που ζητούσε απεγνωσμένα τη λύτρωσή της: να ξεφύγει από τη μετριότητα, τη μιζέρια, την καθυστέρηση. Εκείνη την περίοδο, και με μεγαλύτερη ένταση από κάθε άλλη πολιτική, κοινωνική ή καλλιτεχνική έκφραση, το τραγούδι – μέσα από συγκεκριμένα πρόσωπα και συντελεστές – εξέφρασε με ενάργεια και αμεσότητα το αίτημα για μια καλύτερη και δικαιότερη ζωή για όλους.

Μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Τόπος ένα ιδιαίτερο λεύκωμα που μας μεταφέρει στις μουσικές απαρχές της δεκαετίας του ’60, όταν ο Τάκης Πανανίδης, ένας νεαρός ρεπόρτερ, ανακάλυπτε την επαγγελματική του κλίση μέσα από τις καταιγιστικές εξελίξεις στον χώρο του λαϊκού τραγουδιού. Η αφοσίωσή του στο ελληνικό τραγούδι μάς άφησε μια σειρά φωτογραφικών στιγμιοτύπων της εποχής κατά την οποία αυτό ετοίμαζε τη δική του επανάσταση! Έτσι, μέσα από αυτό το φωτογραφικό ταξίδι - ντοκουμέντο, όπου ο φακός αποτυπώνει αυθόρμητες ή και σκηνοθετημένες στιγμές που θα δώσουν το στίγμα τους στην εποχή ως σημεία αναφοράς, παρουσιάζονται «εν τη γενέσει τους» οι πρωταγωνιστές που θα βάλουν ανεξίτηλα τη σφραγίδα τους στο καλλιτεχνικό στερέωμα της εποχής τους αλλά και του μέλλοντός τους. Μέσα από δυο δεκαετίες φωτογραφικών καταγραφών, του ’60 και του ’70, διαβάζει κανείς την ιστορία του τραγουδιού όπου αναδεικνύονται τραγούδια, συνθέτες, τραγουδιστές αλλά και ηθοποιοί που ερμήνευσαν διάφορες επιτυχίες στη μεγάλη οθόνη – μια ολόκληρη εποχή!

Πρόσωπα σαν τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Μάνο Χατζιδάκι σήκωσαν στους ώμους τους τη ριζική ανατροπή και ανανέωση στο λαϊκό τραγούδι δημιουργώντας ένα νέο μουσικό είδος, το όποιο εκτός των άλλων προσέτρεξε και στους ποιητές. Έτσι αναγνωρίζουμε σε διάφορα φωτογραφικά στιγμιότυπα τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Γιάννη Ρίτσο και τον Νίκο Γκάτσο. Στην ανανέωση αυτήν, που επηρέασε καθοριστικά τις εξελίξεις στο ελληνικό τραγούδι, συναντούμε μέσα από τον φακό του Πανανίδη και άλλους κορυφαίους του ελληνικού τραγουδιού: συνθέτες όπως οι Τσιτσάνης, Χιώτης, Ζαμπέτας, Ξαρχάκος, Λοΐζος, Μούτσης, Λεοντής, Σαββόπουλος, τραγουδιστές όπως οι Καζαντζίδης, Μπιθικώτσης, Λίντα, Κόκοτας, Μοσχολιού, Μπέλλου, Φαραντούρη, Πουλόπουλος, Βοσκόπουλος, Μαρινέλλα, Μητσιάς κ.ά., στιχουργούς όπως η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος και η Λίνα Νικολακοπούλου, αλλά και ηθοποιούς όπως ο Μάνος Κατράκης, η Ειρήνη Παπά, η Μέλινα Μερκούρη, η Τζένη Καρέζη, ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η Έλενα Ναθαναήλ... Βρίσκουμε επίσης διάφορους παράγοντες της δισκογραφίας που καθόρισαν με τις δικές τους επιλογές το τραγούδι όπως ο Λάκης Λαμπρόπουλος, ο Αλέκος Πατσιφάς και ο Τάκης Μάτσας.

πηγή: ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ