Τέσσερα αξιομνημόνευτα βιβλία που συνθέτουν τις μικρές ιστορίες του κόσμου, της λογοτεχνίας, της φιλοσοφίας και της επιστήμης

Μικρή ιστορία του κόσμου
E. H. Gombrich
μετάφραση: Έλενα Καμηλάρη
Εκδόσεις Πατάκη, 2007
349 σελ.
Τιμή € 18,80

Ο Ernst Gombrich, ένας από τους εξέχοντες θεωρητικούς του εικοστού αιώνα, πέτυχε αυτό που ακόμα και σήμερα φαίνεται απίστευτο: να αφηγηθεί την ιστορία της ανθρωπότητας, από την εποχή του λίθου ως την εποχή της πυρηνικής ενέργειας, σύντομα, περιεκτικά, αλλά και με πειστικό τρόπο. Σίγουρος για τη φιλομάθεια των νεαρών αναγνωστών του, αλλά κι αυτών που έχουν μείνει νέοι, ζωντανεύει με γλώσσα απλή και γλαφυρή την ιστορία του κόσμου, τα επιτεύγματα του ανθρώπου, τη μετάβαση από τη μία ιστορική περίοδο στην άλλη, τις σημαντικότερες προσωπικότητες και συγκρούσεις με τέτοιο τρόπο, που ο αναγνώστης συλλαμβάνει αμέσως αυτή τη μακρά και περίπλοκη πορεία. Το βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά στη Βιέννη το 1935. Το 2001, μετά το θάνατο του συγγραφέα, αυτός ο τόμος που είχε κυκλοφορήσει σε εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα σε ολόκληρο τον κόσμο και είχε ήδη μεταφραστεί σε 21 γλώσσες, ξανακυκλοφόρησε σε μια νέα έκδοση, με διορθώσεις και προσθήκες του ίδιου του Gombrich, και με έναν πρόλογο της εγγονής του, Leonie Gombrich, που περιγράφει τη διαδικασία συγγραφής του από την πλευρά της οικογένειας.

ΜΙΚΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Στέφανος Ξένος

Το ποτάμι της ιστορίας ενώπιον του ανθρώπου

Ο Ε. Η. Gombrich (1909-2001), συγγραφέας του κλασικού "Χρονικού της τέχνης" (μτφρ. Λίνα Κάσδαγλη, ΜΙΕΤ), ήταν ίσως ο πιο γνωστός ιστορικός τέχνης της εποχής του. Γεννημένος στη Βιέννη, εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο το 1936, για να εργαστεί για το Ινστιτούτο Warburg, του οποίου αργότερα διετέλεσε διευθυντής. Εργάστηκε επίσης στο ΒΒC και ανακηρύχθηκε καθηγητής ιστορίας της κλασικής παράδοσης του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Ανάμεσα στις πάμπολλες διακρίσεις του συγκαταλέγονται το βραβείο Erasmus, το βραβείο Hegel, το βραβείο Wittgenstein και το βραβείο Goethe. Το 1972 του απονεμήθηκε ο τίτλος του "Ιππότη", ενώ το 1988 έγινε μέλος του Τάγματος Ευποιίας.

Το βιβλίο «Μικρή ιστορία του κόσμου» είναι ένα ιστορικό αφήγημα που, όπως γράφει ο συγγραφέας, παρουσιάζει μερικές λεπτομέρειες από τις όχθες του ποταμού της ιστορίας του κόσμου. Ξεκινώντας από τις πρώτες ανθρώπινες παρουσίες που είναι γνωστές στον άνθρωπο, ξετυλίγει το νήμα της ανθρώπινης διαδρομής μέσα στη δίνη του χρόνου. Ο Γκόμπριχ αφηγείται τα σπουδαιότερα γεγονότα της ιστορίας, τα οποία στιγμάτισαν τον άνθρωπο ατομικά και κοινωνικά, οδήγησαν τον κόσμο στη σύγχρονη μορφή του, αλλά και ερμηνεύουν την τωρινή υπόσταση και την εξέλιξη κάθε χώρας. Επίσης, επικεντρώνεται στα σημαντικότερα πρόσωπα που με την προσωπικότητα και τις πράξεις τους τάραξαν τα νερά της ιστορίας. Στο τέλος του βιβλίου, ο συγγραφέας καταλήγει με μια προσωπική κατάθεση για τη διαδρομή της ανθρωπότητας, όπως αυτός την αντιλήφθηκε, τη βίωσε και την κατέγραψε μέσα από αναγνώσματα και μαρτυρίες, ενώ παράλληλα εκφράζει την ελπίδα του για ένα καλύτερο ανθρώπινο μέλλον μέσα από τα διδάγματα της ιστορίας.

Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι μια θέαση από ψηλά της πορείας του κόσμου και των γεγονότων που τον στιγμάτισαν πολιτικά, οικονομικά, γεωγραφικά, πολιτιστικά, επιστημονικά. Η γλώσσα του κειμένου είναι απλή, άλλωστε και ο συγγραφέας εκ προοιμίου αποκαλύπτει τον πρωταρχικό στόχο του, να γίνει, δηλαδή, το εν λόγω αφήγημα αντιληπτό και από νέους στην ηλικία αναγνώστες. Επίσης, ο Γκόμπριχ χωρίζει το βιβλίο σε κεφάλαια, το καθένα από τα οποία αφορά μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο της ιστορίας. Το σπουδαιότερο προτέρημα της «Μικρής ιστορίας του κόσμου» είναι ότι από τις πρώτες σελίδες σε κάνει να νιώθεις παιδί με έναν τρόπο μοναδικό και ολότελα αγνό, κάτι που οφείλεται πρωτίστως στην αληθινή και αγαθή πρόθεση του συγγραφέα να καταδείξει τις σημαντικότερες σελίδες της ανθρώπινης πορείας.. Με ένα μαγικό ραβδί, σαν να σβήνει τις γνώσεις του αναγνώστη για την ιστορία, τον καθιστά συνοδοιπόρο στο ταξίδι από την αρχή του κόσμου μέχρι τη σύγχρονη μορφή του.

Η «Μικρή ιστορία του κόσμου» είναι ένα εξαιρετικό ιστορικό αφήγημα που αφ’ ενός με τον τίτλο του και αφ’ ετέρου με την εξαιρετική γραφή του Γκόμπριχ κερδίζει τον αναγνώστη, αλλά και τον φέρνει σε επαφή με την ιστορία του ανθρώπου. Η μετάφραση της Έλενας Καμηλάρη είναι εξαιρετική, αφού διατηρεί με απόλυτη επιτυχία την αληθινή και την «παιδική» υφή του κειμένου.

πηγή: diavasame.gr

 

Μικρή ιστορία της λογοτεχνίας

John Sutherland
μετάφραση: Γιώργος Λαμπράκος
εικονογράφηση: Sarah Young
Επιμ. Λεωνίδας Καλούσης
Εκδόσεις Πατάκη, 2014
399 σελ.
Τιμή € 18,80

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Πώς να συνοψίσει κανείς όλη την ιστορία της λογοτεχνίας, από τον Όμηρο μέχρι τις μέρες μας, σε 400 σελίδες; Το εγχείρημα είναι σχεδόν καταδικασμένο σε αποτυχία, ακόμη κι αν αφιερώσει κανείς πολλές χιλιάδες σελίδες, εξαιτίας της φευγαλέας φύσης του ίδιου του αντικειμένου, της πολλαπλότητάς του, της σύνδεσής του με πολλά πολιτισμικά και ιστορικά συμφραζόμενα. Έχοντας γνώση και συνείδηση των κινδύνων του εγχειρήματος, ο ιστορικός της λογοτεχνίας John Sutherland τολμάει να συγγράψει μια ιστορία που έχοντας αποτινάξει από πάνω της το άγος να είναι εξαντλητική, ή έστω αντιπροσωπευτική (η αγγλική λογοτεχνία έχει την τιμητική της σε σχέση με άλλες παραδόσεις, ακόμη και ευρωπαϊκές), πετυχαίνει να δώσει μια αρκούντως πειστική εικόνα του λογοτεχνικού φαινομένου στη διαχρονία του, μπολιάζοντάς την με διαφωτιστικά κεφάλαια που αφορούν την κριτική, την εξέλιξη της ανάγνωσης και του βιβλίου, τον κοινωνικό ρόλο της ανάγνωσης, τη σχέση λογοτεχνίας, κινηματογράφου και τηλεόρασης και άλλα πολλά. Πότε εστιάζοντας σε συγγραφείς ή συγκεκριμένα βιβλία, όταν το μέγεθος κρίνεται κατάλληλο (βλ. Βίβλος, Δεκαήμερο, Τσώσερ, Σαίξπηρ, Ντίκενς, Γουλφ κ.ά.), και πότε σε άτυπα ή οργανωμένα «κινήματα» (βλ. Ρομαντικοί επαναστάτες, Θαυμαστοί καινούργιοι κόσμοι, οι Μοντερνιστές κ.ά.), ο Σάδερλαντ καταφέρνει να ερεθίσει, να προκαλέσει ερωτήματα βαθιά όσο και παιγνιώδη, να πυροδοτήσει το πάθος για ανάγνωση, συσχετίζοντας τη λογοτεχνία με όλα τα σημαντικά ζητήματα του βίου. Εξαιρετική η μετάφραση του Γιώργου Λαμπράκου.

Ποιος είναι ο συγγραφέας

Ο John Sutherland είναι ομότιμος καθηγητής της Νεότερης Αγγλικής Λογοτεχνίας στο Univercity College του Λονδίνου. Έχει διδάξει φοιτητές σε όλες τις βαθμίδες και έχει γράψει ή επιμεληθεί περισσότερα από είκοσι βιβλία. Ειδικεύεται στην λογοτεχνία της βικτωριανής εποχής ενώ το βιβλίο του Lives of novelists: A history of fiction in 294 lives απέσπασε εγκωμιαστικές κριτικές και σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Αρθρογραφεί τακτικά στην εφημερίδα Guardian κι είναι αρχισυντάκτης στην προσεχή έκδοση Oxford Companion to Popular Fiction.

Απόσπασμα από το βιβλίο

Ο Ροβινσόνας Κρούσος, που έχει ναυαγήσει στο νησί του και φτιάχνει μόνος του την περιουσία του, αποτελεί ένα νέο (καινοφανές) είδος ανθρώπου για ένα νέο (καινοφανές) είδος οικονομικού συστήματος. Οι οικονομολόγοι τον αξιοποιούν συχνά αποκαλώντας τον «homo economicus»: ο οικονομικός άνθρωπος. Το μυθιστόρημα του Ντιφόου, αν το εξετάσουμε προσεκτικά, αντανακλά αυτό που συνέβαινε από οικονομικής άποψης την ίδια περίοδο στο Σίτυ του Λονδίνου - στα λογιστήρια, τις τράπεζες, τα καταστήματα, τις αποθήκες, τα γραφεία και τις αποβάθρες του Τάμεση. Ήταν η εποχή των εμπορικών περιπετειών, του καπιταλισμού και της επιχειρηματικότητας. 

ΠΗΓΗ: BOOKPRESS 

Μικρή ιστορία της φιλοσοφίας

Nigel Warburton
μετάφραση: Γιώργος Λαμπράκος
εικονογράφηση: Jeffrey Thompson

Εκδόσεις Πατάκη, 2012
303 σελ.
Τιμή € 16,60

 Μια πλήρης και συναρπαστική ιστορία της φιλοσοφίας για αναγνώστες κάθε ηλικίας. Σε σαράντα περιεκτικά κεφάλαια, ο Nigel Warburton παρακολουθεί τους μεγαλύτερους φιλοσόφους και στοχαστές, αναπτύσσοντας με χρονολογική σειρά τα σημαντικότερα ρεύματα και τους σταθμούς της δυτικής φιλοσοφίας.

Ο Warburton δεν καθιστά απλώς προσιτή τη φιλοσοφία, αλλά μας εμπνέει να σκεφτούμε, να διαφωνήσουμε, να θέσουμε ορθολογικά επιχειρήματα και ερωτήματα. Η "Μικρή ιστορία της φιλοσοφίας" παρουσιάζει τη σαρωτική ορμή της ανθρώπινης έρευνας για φιλοσοφική κατανόηση και μας καλεί όλους να συμμετάσχουμε στη συζήτηση.

"Ένα αλφαβητάρι για την ανθρώπινη ύπαρξη: σπάνια η φιλοσοφία έμοιαζε τόσο διαυγής, τόσο σημαντική, τόσο άξια και τόσο προσιτή. Μας αναζωογονεί το γεγονός ότι η φιλοσοφία παρουσιάζεται με όρους της ιστορίας των ιδεών, παρά με άχρονες έννοιες. Μια θαυμάσια εισαγωγή για όποιον ένιωσε την περιέργεια για σχεδόν οτιδήποτε".
(Sarah Bakewell, συγγραφέας του "How to Live: A Life of Montaigne in One Question and Twenty Attempts at an Answer")

"Ένα ζωντανό και αξιοπρόσεκτο βιβλίο, γραμμένο με απλότητα και σαφήνεια. Θα βρει εξαιρετική απήχηση..."
(Peter Cave, συγγραφέας του "Can a Robot be Human?")

Μικρή ιστορία της επιστήμης
William Bynum
μετάφραση: Νίκος Αποστολόπουλος
Εκδόσεις Πατάκη, 2013
391 σελ.
Τιμή € 17,60

Η επιστήμη είναι υπέροχη. Μας μιλάει για τις άπειρες εκτάσεις του διαστήματος, για μικροσκοπικούς ζωντανούς οργανισμούς, το ανθρώπινο σώμα και την ιστορία του πλανήτη μας. Κι αποσκοπεί πάντα στη νοηματοδότηση του κόσμου και την τιθάσευση των δυνάμεών του. Από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους μέχρι τον Αϊνστάιν, και από την ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA από τον Γουότσον και τον Κρικ ως τους σύγχρονους -υποβοηθούμενους από τους υπολογιστές τους- επιστήμονες, άντρες και γυναίκες έχουν διερωτηθεί, εξετάσει, πειραματιστεί, υπολογίσει και ενίοτε κάνει ανακαλύψεις τόσο συγκλονιστικές ώστε οι άνθρωποι μετά από αυτές άρχισαν να κατανοούν τον κόσμο -και τον εαυτό τους- με έναν παντελώς νέο τρόπο. Το βιβλίο αυτό αφηγείται μια μεγάλη συναρπαστική ιστορία: την ιστορία της επιστήμης. Μέσα από την εφεύρεση του τηλεσκοπίου, ταξιδεύει τον αναγνώστη στα άστρα, καθώς ο Ήλιος εκτοπίζει τη Γη από το κέντρο του Σύμπαντος. Αναδιφεί κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη, χαρτογραφεί την εξέλιξη του περιοδικού πίνακα της χημείας, μας εισάγει στη φυσική που κρύβεται πίσω από τον ηλεκτρισμό, τη βαρύτητα και τη δομή των ατόμων. Εξιστορεί την επιστημονική αναζήτηση που οδήγησε στην αποκάλυψη του μορίου του DNA και άνοιξε αδιανόητους, πρωτόγνωρους και ανεξερεύνητους ορίζοντες. Δίνοντας έμφαση σε εκπληκτικές, προσωπικές ιστορίες επιστημόνων, διάσημων και αφανών, η "Μικρή ιστορία της επιστήμης" σκιαγραφεί την προέλαση της επιστήμης μέσα στους αιώνες. Με απολαυστικές εικονογραφήσεις και γλαφυρό ύφος, είναι ένα βιβλίο που θα αγαπήσουν μικροί και μεγάλοι αναγνώστες.