Το βιβλίο, αν αρέσει, θα πουλήσει
Ο καθηγητής μάνατζμεντ Δημήτρης Μπουραντάς μιλάει για το δεύτερο συγγραφικό του πρόσωπο
Της Όλγας Σελλά
«Θα εκτεθείς, θα γίνεις ρεζίλι. Σε ικετεύω, μην το εκδώσεις αυτό! Εχεις ένα εξαιρετικό όνομα σαν καθηγητής μάνατζμεντ. Μην το χαλάσεις»! Αυτά ήταν τα σχόλια φίλων, συνεργατών και συναδέλφων του καθηγητή μάνατζμεντ στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας Δημήτρη Μπουραντά, όταν τους πήγε, πριν από τρία χρόνια, τις πρώτες τριάντα χειρόγραφες σελίδες από το μυθιστόρημα «Ολα σου τα ’μαθα, μα ξέχασα μια λέξη». Και η γυναίκα του δεν τον πήρε στα σοβαρά. «Με πέρασε για παλαβό. Εσύ θα γράψεις μυθιστόρημα; Εσύ διαβάζεις ένα μυθιστόρημα τον χρόνο. Ολο άρθρα και δοκίμια διαβάζεις»! Ο Δημήτρης Μπουραντάς δεν άκουσε κανέναν. Ολοκλήρωσε το μυθιστόρημα, το έδωσε στις εκδόσεις «Πατάκης» και μέχρι σήμερα μετράει 170 χιλιάδες πουλημένα αντίτυπα του βιβλίου του που τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών του ΕΚΕΒΙ. Πριν από περίπου ένα μήνα κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο του, «Επί σκηνής, χωρίς πρόβα», ένα εκλαϊκευμένο δοκίμιο, όπως το χαρακτηρίζει ο ίδιος. Προφανής ερώτηση σε έναν καθηγητή που η επιστήμη του είναι το μάνατζμεντ είναι, πού ακριβώς οφείλεται το μυστικό της επιτυχίας του; Στο συγγραφικό ταλέντο; Στο ότι γνωρίζει, λόγω επιστήμης, πώς ένα προϊόν μπορεί να είναι επιτυχημένο; Και στα δύο μαζί; Ο Δημήτρης Μπουραντάς είναι πρόθυμος να απαντήσει στα πάντα. Δεν παρεξηγείται, δεν θυμώνει, δεν προσβάλλεται. Απλώς εξηγεί τις επιλογές του.
«Δουλειά μου δεν είναι μόνο να διδάσκω στο πανεπιστήμιο. Με φωνάζουν στα λύκεια ως καθηγητή μάνατζμεντ για να εξηγήσω στα παιδιά αξίες και έννοιες που θα τους είναι χρήσιμες στην επαγγελματική τους πορεία. Με φωνάζουν επίσης και σε επιχειρήσεις ή οργανισμούς να κάνω σεμινάρια σε στελέχη, με άξονα όμως τις ανθρώπινες σχέσεις. Σκέφτηκα λοιπόν να γράψω ένα δοκίμιο που να εκλαϊκεύω όλα αυτά τα πράγματα και να βοηθά τον καθένα να παίρνει σωστές αποφάσεις, να κατανοεί τον εαυτό του..., όχι όμως με βαρύγδουπους τίτλους και φράσεις. Μετά σκέφτηκα ότι ο καλύτερος τρόπος για να πεις ό, τι θέλεις είναι να διηγηθείς μια ιστορία. Κι έτσι μου ήρθε η ιδέα να γράψω ένα μυθιστόρημα. Υπήρχε όμως κι ένας άλλος λόγος: ξέρετε, όταν κάνω σεμινάρια πληρώνομαι, και μάλιστα ακριβά. Ομως είμαι και καθηγητής. Εχω υποχρέωση, κοινωνική ευθύνη δηλαδή, να μεταφέρω όσα ξέρω σε όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο. Ξέρετε τι έλεγα στη γυναίκα μου πριν βγει το βιβλίο; 10% να πουλήσει 3.000, 20% να πουλήσει 5.000, 30% να πουλήσει 10.000... Εβαζα κάτω τις πιθανότητες και έβγαζα έναν μέσον όρο περίπου 9.000 αντίτυπα!»
– Το μάνατζμεντ βοηθάει στο να ερμηνευθεί αυτή η επιτυχία;
– Οσο μάρκετινγκ να κάνεις σε ένα βιβλίο, όσες εβδομάδες κι αν είναι στις λίστες των μπεστ σέλερ, όση διαφήμιση κι αν πληρώσει ο εκδότης, αν δεν αρέσει και δεν πάει από στόμα σε στόμα, δεν θα πουλήσει πάνω από 30 χιλιάδες αντίτυπα.
– Δηλαδή, η επιστημονική σας κατάρτιση και γνώση δεν θα μπορούσε να «κατευθύνει» ένα αρχικό ταλέντο;
– Ναι αυτό θα μπορούσε να ισχύει, αλλά αυτό πάει πάλι στο «αρέσει το βιβλίο». Δεν αρκεί η στρατηγική. Το καινούργιο μου, αν δεν αρέσει, παρ’ ότι έχει την προίκα του πρώτου, πάνω από 30 χιλιάδες δεν θα πάει. Τώρα, γιατί πήγε το πρώτο: πιστεύω ότι είπε στους ανθρώπους κάτι που ταίριαξε με προβληματισμούς, ερωτήματα και αγωνίες τους. Πιστεύω ότι ο κόσμος τα τελευταία χρόνια ψάχνει μαλλιά για να πιαστεί.
Και δεν έχει κανένα πρόβλημα να χαρακτηρίσει το βιβλίο του «υβριδικό», να παραδεχτεί ότι έχει μια κατασκευή, αφού «εγώ δεν είμαι λογοτέχνης», όμως «αυτή η κατασκευή συγκίνησε τον κόσμο». Πιστεύει, βέβαια, ότι «δεν υπάρχουν συνταγές για να λύσουμε τα προβλήματα. Υπάρχουν έννοιες, αρχές, γνώσεις που μπορούμε να βαδίσουμε μαζί τους».
Η ιδιότητα του δασκάλου καθορίζει πολλές από τις επιλογές και τις στάσεις του. «Πράγματι, μου αρέσει να διδάσκω, είμαι δάσκαλος. Αλλωστε, υπάρχει έντονος διδακτισμός στο βιβλίο και με κατηγορούν γι’ αυτό. Ομως ο δάσκαλος δεν διαμορφώνει μόνο γνώσεις και έννοιες, πρέπει να διαμορφώνει και αξίες. Εμείς στο μάνατζμεντ και κοινωνιολογία διαβάζουμε, και ψυχολογία, και φιλοσοφία. Ειδικά εμείς που ασχολούμαστε με τη διοίκηση των ανθρώπων. Και αν κάνεις καλά τη δουλειά σου και ανταποκρίνεσαι στην κοινωνική σου ευθύνη, θα βρεθεί ένα κομμάτι της κοινωνίας να σε ανταμείψει. Αυτό πρέπει να σκέφτεται κανείς και όχι το ανάποδο: θέλω να κάνω μπεστ σέλερ...».
«Φιστίκια - πασατέμπο...»
Ο Δημήτρης Μπουραντάς ξεκίνησε από πολύ φτωχή οικογένεια και μερικά στοιχεία της ιστορίας του ήρωα στο βιβλίο είναι αυτοβιογραφικά. «Φύγαμε από ένα χωριό κοντά στα Φάρσαλα, εγκατασταθήκαμε στον Αγιο Ιερόθεο στο Περιστέρι, εσωτερικοί μετανάστες, όπως πολλοί τότε. Ο πατέρας μου δούλευε οικοδομή, εγώ πούλαγα φιστίκια - πασατέμπο για να τελειώσω το σχολείο. Δεν ήμουνα εξαίρεση. Ολοι έτσι ήταν τότε. Ημουνα ένας από τους πολλούς. Ομως αυτά σε διαμορφώνουν ξέρετε...».
– Σήμερα τι δυνατότητες έχουν οι νέοι;
– Ξέρετε τι μου είπε μια νέα κοπέλα χθες; Οτι φτάσαμε σ’ ένα σημείο που δεν μπορούμε να έχουμε όνειρα. Ενώ καταναλώνουμε διπλάσια και τριπλάσια από τη δεκαετία του ’60 το ευ ζην δεν έχει βελτιωθεί. Εχουμε ένα πρόβλημα ηθικού πολιτισμού σε παγκόσμιο επίπεδο και ένα πιο έντονο πρόβλημα στην Ελλάδα. Ετσι, τα νέα παιδιά θα ψάξουν νέες πατρίδες. Εχω φοιτητές υψηλού επιπέδου που σε πέντε χρόνια δεν θα βρίσκουν να κάνουν τίποτα εδώ.
Ομολογεί ότι το μυθιστόρημα τον βοήθησε να ανακαλύψει έναν τρόπο έκφρασης «που τον είχα, και δεν το ήξερα. Οταν διδάσκω φτιάχνω ιστοριούλες, σενάρια, αλλά δεν είχα γράψει ποτέ ένα μυθιστόρημα». Υπήρχε άραγε ένας παππούς ή μια γιαγιά που ήξεραν να λένε παραμύθια και κληρονόμησε το χάρισμα;
«Οχι, γιαγιά και παππού δεν θυμάμαι. Θυμάμαι όμως τον πατέρα μου, που ήταν σκληρός άνθρωπος. Δεν μας χάιδευε, αλλά μας έλεγε παραμύθια που μας άρεσαν πολύ. Αυτό θυμάμαι από κείνον και ίσως να ανασύρθηκε αυτή η μνήμη με τη γραφή του βιβλίου».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου