ΜΑΝΤΕΙΟΝ ΤΡΟΦΩΝΙΟΥ: Στοιχεία Λειτουργίας. Η διάλεξη του Στάθη Βαλλά στο βιβλιοπωλείο μας

ΜΑΝΤΕΙΟΝ ΤΡΟΦΩΝΙΟΥ

Στοιχεία Λειτουργίας

«πρόνοια θεών ενσκευασαμένη τά χρηστήρια 

πανταχόθεν οίχεται.»

 Ένα απαραίτητο όσο και βασικό προηγούμενο, για την πληρέστερη κατανόηση του εν λόγω Θέματος, είναι η κατα το δυνατόν σαφέστερη γνώση, του χαρακτήρος των αρχαίων Ελληνικών Χρηστηρίων. Τα Χρηστήρια ήσαν οι κατ’ εξοχήν τόποι όπου ο θρησκευόμενος άνθρωπος, ερχόταν σε άμεση επαφή με την όποια θεότητα. Ακριβέστερα ερχόταν σε Συγγένεια με την όποια θεότητα. Αυτή η Συγγένεια επιτυγχανόταν είτε με τον Συνενταφιασμό, είτε με την Ερωτική Πράξη. 

 (Σήμερα η ίδια  επιδίωξη πραγματοποιείται μέσα στους Ιερούς Ναούς.

 Η διαφορά αναγνωρίζεται στο ότι κατά την αρχαιότητα, τα Μυστήρια αυτά ήσαν γνήσια φυσικά δρώμενα, ενώ σήμερα αποτελούν εντελώς Συμβολικές Ακολουθίες.)

Εκτός λοιπόν απο την τέλεση όποιουδήποτε Τυπικού, όποιουδήποτε Μυστηρίου, για την ενσωμάτωση, για την Συγγένεια με την θεότητα, εκείνος που έκανε χρήση του κάθε επώνυμου Χρηστηρίου συνηθέστατα, έπαιρνε και κάποιον χρησμό.

Τα αρχαία Χρηστήρια – μαντεία λοιπόν, εντελώς αντίθετα με τις σημερινές εκτιμήσεις και απόψεις, τις σχετικές με την αξιοπιστία τους, λειτουργούσαν με Φυσικρατικούς με Φυσικούς Κανόνες, και οι χρησμοί τους ήσαν αδιαμφησβήτητοι. Είχαν την ισχύ και την πιστότητα Νόμου. Παράδειγμα το Επίγραμμα των Θερμοπυλών: ‘’τήδε κείμεθα τοις κείνων πειθόμενοι νομίμοις.’’ 

Ο βασιληάς και οι τριακόσιοι οπλίτες εκστράτευσαν στις Θερμοπύλες με αποκλειστική αποστολή να σκοτωθούν, επειδή αυτό ακριβώς ήταν το εντελλόμενο απο τον Απόλλωνα. Γεγονός πολύ δύσπεπτο για τον σύγχρονο Ορθολογισμό.             

Σχεδόν όλοι  οι αρχαίοι χρησμοί γίνονται ακατανόητοι με τα σημερινά κριτήρια.            

Πώς να ερμηνευθεί ότι Ερεχθεύς ο Αττικός, και Μάριος ο Ρωμαίος: ‘’τάς έαυτών εθυσάττην θυγατέρας,’’   ή ακόμα και η ακραία περίπτωση του Περίανδρου του Κορίνθιου. Έστειλε στο Νεκυομαντείο, στο Νεκρομαντείο της Θεσπρωτίας απεσταλμένους! για να ρωτήσουν την νεκρή γυναίκα του, πού είχε κρύψει κάποιον άγνωστον σ’ αυτόν θησαυρό! Ήταν τόσο αφελής;  Ο Περίανδρος ο Κορίνθιος ήταν ένας απο τους επτά αρχαίους Έλληνες σοφούς.

Ποιές λοιπόν, και τί είδους δυνάμεις λειτουργούσαν μέσα στα αρχαιοελληνικά Χρηστήρια, ώστε αυτοί οι ειδικοί Τόποι, να περιγράφονται απο μεν τον Θαλή τον Μιλήσιο, ότι ‘’είναι πλήρεις θεού,’’ και απο τον Αριστοτέλη, ως ‘’εκεί τα πάντα πεπλήρωται θειότητος.’’ Ο Πλούταρχος μάλιστα επισημαίνει πως ‘’όταν η πρόνοια των θεών εγκατέλειψε τους Έλληνες, πήρε τα Χρηστήρια ως αποσκευές, και εξαφανίστηκε.’’                                                                                                                 

Επίσης ισχυρίζεται ότι σε τέτοιους Τόπους συγκινούνται όχι μόνον τα έμψυχα, αλλά  ακόμη και τα άψυχα!                                                                                                           

‘’ τών άναθημάτων τά ένταυθοί μάλιστα συγκινείσθαι καί συνεπισημαίνειν τή τού θεού προνοία, καί τούτων μέρος μηδέν είναι κενόν μήδ’ άναίσθητον, άλλά πεπλήσθαι πάντα θειότητος.  (  Πλούτ. ‘’περί του μη χρ.εμ.την Πυθίαν’’ 398 Α ). Αναφέρει μάλιστα και παραδείγματα, όπως τον κίονα που είχε αφιερώσει ο Ιέρωνας  των Συρακουσών στους Δελφούς, ο οποίος την ημέρα που πέθανε, ο κίονας έπεσε. 

Ακόμη και σφοδροί πολέμιοι της αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας, όπως ο Κλήμης, γίνεται ένθερμος υποστηρικτής των χρησμών.                                                                                             

καὶ γὰρ οἱ χρησμοὶ τὰς εἰς τὴν θεοσέβειαν ἡμῖν ἀφορμὰς 

ἐναργέστατα προτείνοντες θεμελιοῦσι τὴν ἀλήθειαν·                                                             (Klem.Alex. Protr.8,77)

‘’Οι χρησμοί είναι θεόσταλτοι και θεμελιώνουν την Αλήθεια.’’

*

 Μ’ αυτά τα επιγραμματικά δεδομένα, δεν φαίνεται φρόνιμο να θεωρείται σήμερα  η λειτουργία των αρχαίων Χρηστηρίων, και η πιστότητα των χρησμών, ως Ιδρύματα και πράξεις αναξιόπιστες. Με την ίδια συλλογιστική λοιπόν θα πρέπει να αναζητηθούν και οι όποιες ιδιαιτερότητες αυτών των Τόπων. Να μελετηθούν τα Στοιχεία που συγκεντρώνονται στον κάθε επώνυμο Ιερό Τόπο, και βεβαίως η λειτουργία τους, ώστε να  εξαχθούν κάποια τουλάχιστον γνωστικά συμπεράσματα.

Απο τα βασικότερα Στοιχεία που προέκυψαν μέχρι τώρα μέσω της έρευνας, είναι και η αναγνώριση πως ο κάθε Ιερός Τόπος στην αρχαία Ελλάδα, αποτελούσε μιά Μοναδικότητα. Πουθενά δεν επαναλαμβανόταν μιά ίδια τελετουργία, ένα ίδιο δρώμενο, μια ίδια μύηση. (φαινόμενο δηλ. που συμβαίνει σήμερα).                                                

Ο κάθε Τόπος είχε τα δικά του φυσιογνωστικά χαρακτηριστικά. Διαφορετική Γή, διαφορετικό Νερό, διαφορετική Φωτιά, και βεβαίως διαφορετικόν Αέρα.                                                                  

Τα τέσσερα δηλ. Πρώτα Αίτια, απο τα οποία είναι πλασμένος ο Κόσμος όλος.                           

Η σύμπραξη αυτών των Στοιχείων, εκμαίευε, γεννούσε, το δρώμενο του κάθε επώνυμου Ιερού Τόπου. Στην ορθότερη αναγνώριση το λεγόμενο Μαντείο του Τροφωνίου ήταν απο τα επιφανέστερα Ιερά της Χώρας. (οι αγώνες Τροφώνεια ήσαν Οικουμενικοί, δηλ. Παγκόσμιοι. Στο τοπικό Ιερό γινόταν η μοναδική στην ηπειρωτική Ελλάδα, Κατάβαση στον Άδη, και βεβαίως όπως θα γίνει γνωστό τα Φυσικά Πρότυπα Στοιχεία που βρίσκονται σε λειτουργική σύνοδο εδώ, ελλείπουν ακόμα και απο το μεγάλο Θρησκευτικό Κέντρο των Δελφών.)

Σήμερα λοιπόν στην Λειβαδιά, ορθώνεται επιτακτική η ανάγκη της ανάδειξης αυτού του μοναδικού μνημείου, που πολλοί Πολιτειακοί, και Θρησκευτικοί Παράγοντες, έχουν καταφέρει να κρατούν στην αφάνεια. Και όπως πάντα συμβαίνει στην Χώρα μας, οι ιθαγενείς πολέμιοι, είναι σφοδρότεροι απο τους αλλοδαπούς.

 Έστι δέ τό μαντείον 

ύπέρ τό άλσος έπί τού όρους

Με την πεποίθηση ότι τα μνημεία των πηγών της Έρκυνας, έχουν ήδη ερμηνευθεί ικανοποιητικά, ως αποκλειστικός χώρος όπου λειτουργούσε το Ασκληπιείο, η έρευνα και σπουδή επικεντρώνεται, στον  Κόσμο των Μνημείων που βρίσκονται στην κορυφή του γήλοφου ‘’Προφήτης Ηλίας,’’ και τα οποία αναφέρει ο Περιηγητής.                                                                                                                          

Σε κάποιο σημείο διηγείται:  ‘’άναβάσι δέ έπί τό μαντείον, και αύτόθεν ίούσιν ές τό πρόσω τού όρους, Κόρης έστί καλουμένη θήρα, και Διός Βασιλέως ναός.’’              

Όταν ανεβούμε στο μαντείο, και απο αυτού βαδίσουμε προς τα εμπρός του όρους, είναι το ονομαζόμενο κυνήγι της Κόρης, και Διός Βασιλέως ναός.                                                                                          

Η φράση υποκρύβει μιάν ανεκτίμητη αξία, σχετική με κάποια  σπουδαία ζωτική  λειτουργία του Ιερού, και κατά συνέπεια της αξίας του.                                                            

Ο ναός του Διός Βασιλέως είναι σπουδαιότατος και μοναδικός στην Ελλάδα.  

Εκείνο όμως που παρουσιάζει ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον, είναι η αναφορά ύπαρξης εδώ, του μυθικού συμπλέγματος: Θήρα της Κόρης.

Πρόκειται για την μυθική Αρπαγή της Κόρης Περσεφόνης από τον Αϊδωνέα.                   

Απο τον Πλούτωνα, που είναι θεός του Κάτω Κόσμου. Είναι ο θεός του Άδη.

Αυτού του είδους τα πρόσθετα σ’ έναν Ιερό Χώρο, Στοιχεία, όπως το αναφερόμενο εδώ σύμπλεγμα, η αρπαγή της Κόρης, δεν ήταν με κανέναν τρόπο διακοσμητικά.

Επίσης δεν ήταν ούτε Συμβολικά. Η ύπαρξη του μνημείου κάτι ξεχωριστό και πολύ σημαντικό προσδιόριζε. Ήταν ένα εμφαντικό Σήμα, το οποίο επιβεβαίωνε μιάν Οδό προς τον Άδη. Ειδικότερα στην Λειβαδιά αυτή η ‘’κατιούσα προς τον Άδη οδός’’ έχει οντολογική παρουσία.  Είναι υπαρκτή. Aπο την κορυφή του Ιερού Όρους, ξεκινάει μιά φυσική οδός, ένα αληθινό Βάραθρον,  που φτάνει μέχρι το Κέντρο του Πλανήτη! Μέχρι το Κέντρο της Γης! Ορίστε με ποιάν απόδειξη.

Με λίγη προσοχή είναι δυνατόν, πάνω στην κορυφή του λόφου όπου το μαντείο και ο μεγάλος ναός, να παρατηρηθεί η ύπαρξη απολιθωμένης πιά σήμερα, ηφαιστειακής λάβας. Πουθενά αλλού στην γύρω απο την Λειβαδιά περιοχή, δεν υπάρχει ηφαιστειακό προϊόν. Η ηφαιστειακή λάβα όπως άλλωστε δηλώνει και η ερμηνεία της είναι ‘’η απο Εστίας.’’ Η αφ’ Εστίας λάβα. Προέρχεται δηλαδή απο την Κεντρική Εστία Πυρός, που αποδεδειγμένα βρίσκεται στο εσωτερικό της Γής.  

Θα υπέθετε κάποιος πως ίσως το πέτρωμα να βρίσκεται στον εν λόγω Ιερό Χώρο, ως επείσακτο, και πρόσθετο.  Ως φερμένο δηλαδή, απο τον άνθρωπο.

Όμως τέτοια πιθανότητα δεν υπάρχει. Το ηφαιστειογενές μάγμα στην κορυφή του Ιερού Όρους της Λειβαδιάς, είναι γνήσιο στοιχείο της αρχικής ηφαιστειακής μάζας,  κατά τον συγκερασμό της διάπυρης υγρής λάβας, και μάλιστα σε ευρύτερη σύνθεση, με άλλα πετρώματα, όπως είναι ο πυριτόλιθος, και ο ψαμμίτης. Ακόμα και με κάποιο ορυκτό περισσότερο σπάνιο. Μέσα στην λάβα υπάρχει και χαλαζίας. 

( ο χαλαζίας μεταφέρει δόνηση. Μεταφέρει ήχο.  Ήταν σε χρήση στην Δωδώνη.                  

Στο αρχαίο θέατρο της Δωδώνης σήμερα είναι δυνατή η διάκριση των καθισμάτων, τα οποία είναι επικαλυμμένα με χαλαζία)                                                                                                       

Το Φαινόμενο αυτό, δηλ. η ύπαρξη φυσικού ηφαιστειακού μάγματος, αυτόματα καθιερώνει τον Χώρο της Λειβαδιάς, ως άκρως εξαιρετικό. Ασφαλώς αξιολογώτερο των Δελφών, αφού τέτοιο φαινόμενο στους Δελφούς απουσιάζει, αλλά και απο το συγγενέστερο με το Τροφώνειο, χθόνιο Ιερό της Ελευσίνας.                                                   

Στην Ελευσίνα ωστόσο, η Κάθοδος στον Άδη, σηματοδοτείται από ένα μεγάλο φυσικό Σπήλαιο. Και αυτό το Σπήλαιο δεν είναι κάτι συμβολικό, αλλά αληθινό Πρότυπο Χρηστικό Στοιχείο. Αρκετά σπήλαια εθεωρούντο Είσοδοι προς τον Άδη.

 Ο Κλήμης ονομάζει αυτού του είδους τα Στόμια, με τον εξής χαρακτηρισμό. ‘’άθεα βαράθρων στόματα τερατείας έμπλεα.’’ Σημαίνει: άθεα στόμια βαράθρων, που είναι γεμάτα απο τερατεία, θεϊκή φωνή. (τέρατα και σημεία προλέγει ο ίδιος ο Δίας.)

*

Ζεῦ χθόνιε, σκηπτοῦχε, Πλούτων

Ένα καίριο ερώτημα που αυτόματα γεννιέται είναι, σε τί ακριβώς χρησίμευε, αυτή η Επικοινωνία, αυτή η Κοινωνία με τον Άδη; Γιατί η κύρια επιδίωξη κατά την διάρκεια του Δρώμενου, ήταν αυτή η περιβόητη Επίσκεψη στον Άδη;                                    

Η  πλήρης γνώση του εγχειρήματος  ίσως δεν γίνει γνωστή  ποτέ.                                                               

                                                                                                                                           

Ο μυούμενος στα Χθόνια λεγόμενα Μυστήρια, υποβαλόταν σε μιά Μύηση, σ’ ένα Μυητικό Δρώμενο, κατά την διαδικασία του οποίου επετύγχανε την λεγόμενη Διάσπαση των τριών Κοσμικών Επιπέδων. Τα τρία Κοσμικά Επίπεδα είναι το υπόγαιο Άδης, το γήινο Κόσμος, και το υπέργαιο Ουρανός.

Αυτού του είδους η ατομική μύηση πάντοτε γινόταν στην κορυφή κάποιου υπερβατικού Όρους. Όχι ψηλού, αλλά πάντοτε λόφου, που μάλιστα αποκτούσε και επώνυμο. Η αρχική ονομασία του σημερινού γήλοφου Προφήτης Ηλίας, όπως διασώζει ο Πλούταρχος ήταν Ουδώρα. Αυτός που επετύγχανε μια τέτοια διάσπαση σε ειδικότερες τελετουργίες αναγορευόταν Βασιλεύς. Μιά υποκειμενική ερμηνεία προέκυψε απο τον όρο Βασιλεύς. Βασιλεύς. Σημαίνει: ‘’βάσιν-ελών εύ’’: δηλ. εκείνος που άλωσε, που κυρίευσε την Βάση, εύ, με επιτυχία.  Παράδειγμα όλων αυτών των δεδομένων μπορεί πολύ καλά να παρατηρηθεί κατά το περιοδικό Θείον Πάθος του σύγχρονου Θεού. (συμβαίνει κατά την Αναστάσιμη Ακολουθία του σύγχρονου θεού, ο οποίος για πρώτη φορά ονομάζεται Βασιλεύς, τότε μόνον, όταν με τον Θάνατο και την ζωηφόρα Ανάσταση επιτυγχάνει την Διάσπαση των τριών Κοσμικών Επιπέδων, και μάλιστα σ’ έναν επίσης επώνυμο γήλοφο.)                               

Εδώ ακριβώς συναντιέται ένα απο τα πολλά εγγενή σημεία με το Ιερό της Λειβαδιάς. Πρόκειται για τον μοναδικό και μάλιστα τεράστιο ναό, επώνυμον του Διός Βασιλέως. Σύμφωνα λοιπόν με Επιγραφικές μαρτυρίες, εκεί  γίνονταν Βασιλικές Μυήσεις.                                                                                 

Το σημείο είναι σχετικό, για να τονίστεί ότι το αρχαίο μαντείο του Τροφωνίου, αλλά και όποιοδή ποτε άλλο μαντείο,  δεν λειτουργούσε με απάτες, όπως πολλοί πολέμιοι  τους καταλογίζουν. Η λειτουργία του Ιερού ήταν αποτέλεσμα εφαρμογής τέχνης και τεχνικής πάνω σε πρότυπα φυσικά Στοιχεία.                                                                                  

Ο Χρησμός, ο κάθε χρησμός ήταν αποτέλεσμα φυσικών διεργασιών.                                    

Αυτή η βεβαιότητα προκύπτει κατά  την λεπτομερέστερη έρευνα του Χώρου και της επιλεκτικής λειτουργίας των φυσικών Στοιχείων που  ενυπάρχουν εκεί.                                            

Το προτεινόμενο θα κατανοηθεί σαφέστερα στην συνέχεια.

Ό Τροφώνιος καταφεύγει είς Λεβάδειαν της Βοιωτίας, 

ού κατωρυχήν ποιησάμενος οίκησιν διετέλει.

Τελευτήσαντος δέ αυτού, μαντείον άτρεκές έφάνη αύτόθε......

Στο σημείο αυτό καίρια θεωρείται η υπενθύμιση, πως το λεγόμενο μαντείο του Τροφωνίου είναι η αρχική κατοικία του Ήρωα, που μετά απο τον θάνατό του χρησιμοποιήθηκε  ως χώρος της ταφής του. Όπως άλλωστε συμβαίνει σε πολλές παρόμοιες οικήσεις και ταφές, της Νεολιθικής κυρίως περιόδου. Απο το έθος αυτό δείχνει να προέκυψε και η συνήθεια της Νεκρομαντείας. Ο μικρός θολωτός Τάφος – Μαντείο του Τροφώνιου, ανάγεται κατασκευαστικά, στην  υπονεολιθική περίοδο, καπου μεταξύ 2900-2600. Με την εφαρμογή λοιπόν μιας κατάλληλης τεχνικής ήταν δυνατόν να ληφθεί απο τον «νεκρό της διαρκούς κατοικίας», και κάποιος χρησμός.

Το μαντείο, το οίκημα, ο τάφος, ηταν σκαμμένος με τέλεια αρμονία 8Χ4 πήχεων, μέσα στο συμπαγές πέτρωμα του πυριτόλιθου. Έχει ενδιαφέρον να τονιστεί ότι πυριτόλιθος υπάρχει μόνον στην κορυφή του Ιερού Όρους και πουθενά αλλού στην γύρω περιοχή. Ο υποψήφιος μύστης αφού ‘’έμπαινε’’ στον ιερό χρόνο, που δεν άλλο απο το διάστημα από την μία Πανσέληνο έως την επόμενη, την 29^η νύχτα, κατέβαινε στο μοναδικό Καταβάσιο που λειτουργούσε στην μητροπολιτική Ελλάδα, δηλ. στο μαντείο του Τροφωνίου. Ο Περιηγητής περιγράφει με απρόσμενη λεπτομέρεια τί συνέβαινε εκείνη την Πανσέληνη νύχτα, κατά την διαδικασία της Κατάβασης.                                                

Την δέκατη Πέμπτη νύχτα, δηλ. την Πανσέληνο, του Σεληνιακού μηνός.

Κατά τη νύχτα της Καταβάσεως θυσιάζουν ένα κριόν μέσα σε λάκκο φωνάζοντας το όνομα του Αγαμήδη. Η συνέχεια με τα εκπληκτικά αποτελέσματα, αναπτύχθηκε σε Ομιλία – Διάλεξη της αρχαιολόγου κ. Γόκας Βυλλιώτη, στο Βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ.

*

ἐν δὲ νυκτὶ ᾗ κάτεισιν ἕκαστος, 

ἐν ταύτῃ κριὸν θύουσιν ἐς βόθρον, 

ἐπικαλούμενοι τὸν ᾿Αγαμήδην. 

Παρατίθεται λοιπόν εδώ ένα απόσπασμα απο την Ομιλία της Κας Βυλλιώτη:    

« Κατά την διαδικασία της  αιματηρής Θυσίας, το αίμα έπεφτε μέσα στον Τάφο, καλύπτοντας τον υποψήφιο μύστη, και βεβαίως ράντιζε τα τοιχώματα του επώνυμου τάφου, προς «συγκίνηση και ενεργοποίηση της θεότητας ».

Ο Πλούταρχος περιγράφοντας την επίσκεψη στο άδυτο, εκθέτει με μεγάλη ακρίβεια, όσα είδε και άκουσε ένας συγκεκριμμένος επισκέπτης ο Τίμαρχος. μέσα σ’ αυτόν τον απόκοσμο Τάφο. Μέσα σ’ έναν αληθινό λάκκο με φίδια. Επιγραμματικά λοιπόν, σύμφωνα με την διαδικασία της Κατάβασης που περιγράφεται από τον Παυσανία, ο επισκέπτης κατεβαίνει στον τάφο με μια ελαφριά κλίμακα – σκάλα, κρατάει στα χέρια του  μελόπιττες «για να μην τον αδικήσουν τα φίδια» όπως λέγεται, και στην συνέχεια αναστρέφει μέσα στην οπή – Θήκη, όπου βρίσκονται όχι τα οστά κάποιου τοτεμικού Πύθωνα, όπως συμβαίνει στο άδυτο των Δελφών, αλλά δύο ζωντανά φίδια, που είναι υπόσταση των δίδυμων θεοτήτων, Τροφωνίου και Αγαμήδους........Στην συνέχεια το Παυσανιακό κείμενο κυρίως, πληροφορεί, ότι άλλος βλέπει και άλλος ακούει.

Στο απόσπασμα του Πλούταρχου, ο Τίμαρχος έχει ένα φοβερό όραμα, ένα όραμα το οποίο συνοδεύει μια φωνή. Κατά την περιγραφή, τα μάτια του έβλεπαν αναρίθμητα νησιά, δια μέσου των οποίων απλωνόταν μια λίμνη ή θάλασσα η οποία έλαμπε από τα χρώματα που ανακατεύονταν.                                                                                              Ωστόσο αξίζει να σταθεί κανείς στην ακόλουθη περιγραφή.

ἀναβλέψας δὲ τὴν μὲν γῆν

οὐδαμοῦ καθορᾶν, νήσους δὲ λαμπομένας μαλακῷ πυρὶ

κατ' ἀλλήλων ἐξαμειβούσας ἄλλην ἄλλοτε χρόαν ὥσπερ

βαφὴν ἅμα τῷ φωτὶ ποικιλλομένῳ κατὰ τὰς μεταβολάς.

Όταν σήκωσε το βλέμμα του δεν είδε πουθενά γη αλλά νησιά που έλαμπαν με απαλή φωτιά και αντάλλασαν μεταξύ τους κάθε φορά και άλλο χρώμα, σαν βαφή, ενώ ταυτόχρονα το φως ποίκιλλε ανάλογα με τις μεταβολές τους.

 Είναι αναγκαίο να τονιστεί ότι ο Τάφος ήταν σκαμμένος μέσα σε συμπαγή πυριτόλιθο. Ένα παράλληλο ενδεικτικό, συναντούμε στην οροφή του δωματίου, στον Θολωτό Τάφο του Μινύα στον Ορχομενό, που   αποτελείται επίσης απο πυριτόλιθο.

Έρευνες που έγιναν μετά το 2000 απέδειξαν ότι νανοκρύσταλλοι του πυριτίου εξαναγκάζονται σε παραγωγή έγχρωμου φωτός. Άλλωστε το αίμα κατά την επαφή του με τον πυριτόλιθο, εκδηλώνει έντονη φωταύγεια,  και μάλιστα στους χρωματισμούς της Ίριδας. Η ιδιότυπη αλληλεπίδραση του πετρώματος με το θυσιαστικό αίμα, εκδηλώνεται μέσα στον τάφο ΤαΦως, και παρέχει λειτουργία. Φυσιολογικά λοιπόν, εκείνος που επιχειρεί την Κατάβαση είναι εκτεθειμένος σε ιονισμό μεγάλης έντασης.

Ένα φαινόμενο που επηρεάζει τον ανθρώπινο οργανισμό σε τέτοιο βαθμό, έως που σε πολλές περιπτώσεις τον απορρυθμίζει.                                                                                           

Ο Περιηγητής, επιπλέον, δίνει μια σημαντική πληροφορία: Εκείνος που κατεβαίνει στο άδυτο,  φοράει υποδήματα με πολύ χοντρές σόλες. Συνειρμικά λοιπόν, μόνον η ανάγκη για προστασία από την εκδήλωση ισχυρής ακτινοβολίας, θα μπορούσε να δικαιολογήσει την χρήση υποδημάτων με χοντρές σόλες. Έτσι εκείνο το δυσνόητο σχήμα: τὴν μὲν γῆν οὐδαμοῦ καθορᾶν δικαιολογεί απόλυτα, την αίσθηση της μονώσεως που του παρείχαν τα περίεργα υποδήματα.

 Στην συνέχεια όμως η κίνηση που διαγράφουν τα νησιά αυτά περιγράφεται με τρόπο άκρως λεπτομερειακό και θα έλεγε κανείς σχεδόν αποκαλυπτικό. Συγκεκριμένα:

.....τὰς νήσους ἅμα περι-

γινομένας ἐπανάγειν· οὐ μὴν εἰς ταὐτὸ τῇ ἀρχῇ συν-

άπτειν τὸ πέρας οὐδὲ ποιεῖν κύκλον, ἀλλ' ἡσυχῆ παραλ-

λάσσειν τὰς ἐπιβολὰς ἕλικα ποιούσας μίαν ἐν τῷ περιστρέφεσθαι.

Μόλις τα νησιά κατόρθωναν να σκαρφαλώσουν στο κύμα, αμέσως επέστρεφαν πίσω, όχι όμως με τέτοιο τρόπο, ώστε το τέλος της κίνησής τους να είναι στο ίδιο σημείο με την αρχή της, ούτε έτσι ώστε να σχηματίζουν κύκλο, αλλά κάθε επιστροφή τους διέφερε ελαφρά από την προηγούμενη, με αποτέλεσμα να διαγράφουν έτσι μια έλικα με την περιστροφή.

Το ανέλπιστο αυτό περιγραφόμενο, γίνεται εκπληκτικό.

Οδηγεί σε μιάν αληθινή Αποκάλυψη. Ορίστε πώς:

Η κίνηση των νησιών, που δεν διαγράφει ακριβή κύκλο αλλά μιάν έλικα, ένα σχήμα όπως ακριβώς το ελατήριο, περιγράφεται εδώ με μεγάλη και προσοχή και λεπτομέρεια. Σχεδόν αυθόρμητα θα έλεγε κανείς πως εκείνο που θυμίζει, είναι η δομή και η κίνηση των μορίων του DNA.  Σύμφωνα με τον ορισμό της Επιστήμης:                                                  

‘’η διαμόρφωση των μεγάλων μορίων του DNA στον χώρο, έχει τη μορφή δύο επιμηκών αλύσεων, οι οποίες συστρέφονται ελικοειδώς μεταξύ τους.’

 Η κίνηση αυτή που δεν περατώνεται σε τέλειο κλειστό κύκλο, δεν σχηματίζει κύκλο, και είναι αέναη, ασφαλώς από κάποιο σημείο εξικνείται, και προς κάποιο άλλο σημείο χωρεί. Δηλ. προχωράει στον Χώρο.

 Η Επιστήμη των Μαθηματικών δεν έχει καταφέρει να λύσει με ακρίβεια το πρόβλημα του εμβαδού του κύκλου. Ακριβώς επειδή ο Φυσικός Κύκλος στην ουσία είναι μιά συνεχώς κινούμενη έλικα. Η έλικα του DNA, η γενετική ταυτότητα κάθε έμβιου οργανισμού που μεταβιβάζεται με την αναπαραγωγική διαδικασία όπως επιτάσσει ο κύκλος της Ζωής. Αυτή η συνεχής ροή προδίδει αλλά κυρίως προϋποθέτει μιαν Αρχή.

Ο  Βίος, που σημαίνει το τέλος, το πέρας μέσα από την διαδοχή της γέννησης και του θανάτου, ανατροφοδοτεί την συνεχόμενη αέναη κίνηση. Αυτό που αναζητούν σήμερα οι επιστήμονες με το περίφημο πείραμα του CERN, την αρχή της ζωής όπως λέγεται, δεν είναι απίθανο να βρίσκει αντιστοιχία στα όσα θαυμαστά, είδαν τα μάτια του επισκέπτη μέσα στο περίφημο Άντρο. Προσδιοριστικά λοιπόν,  αλλά και επιβεβαιωτικά φαίνεται εδώ η ανεκτίμητη σχετική φράση του Θηβαίου λυρικού.

ὄλβιος ὅστις ἰδὼν κεῖν' εἶσ' ὑπὸ χθόν'·

     οἶδε μὲν βίου τελευτάν,

οἶδεν δὲ διόσδοτον ἀρχάν

                        Pind. fragm.137,1

 Tρισευτυχισμένος εκείνος που γνώρισε τα υποχθόνια μυστήρια.                                

Γνώρισε το τέλος του βίου. 

Γνώρισε την Αρχή της Ζωής, που έδωσε ο Δίας.   

                                

Αν σε τελευταία θεώρηση υποθέσουμε ότι στο Μαντείο του Τροφωνίου ο μυούμενος δεν έβλεπε μόνον το τέλος του σύντομου Βίου, αλλά και την Αρχή και τουλάχιστον την Αρχή, η οποία βεβαιότατα συνέβη, τότε εύλογα τίθεται το εξής ερώτημα:                                 

Τι επιτέλους ήταν αυτή η έλικα; Ποιός ήταν ο χαρακτήρας της;  Εάν δεν σήμαινε αυτό που διακαώς αναζητείται από την σύγχρονη Επιστήμη, τί άλλο θα ήταν δυνατόν  να σημαίνει; Πώς αλλιώς θα μπορούσε να ερμηνευθεί αυτός ο καταυγαστικός Θησαυρός που μας κληροδότησε ο Κύκνος της Θήβας;

Αν εδώ δεν παρουσιάζεται μια ολοκληρωμένη Γνώση, τότε τίθενται σε αμφισβήτηση διανοητικές αξίες με παγκόσμια αναγνώριση.

 Ο Θαλής, ο Αριστοτέλης, και βεβαίως ο Πυθαγόρας, ο οποίος  έλεγε ότι οι άνθρωποι γίνονται βέλτιστοι όταν βαδίζουν προς τους θεούς.

Και όμως. Η σημερινή γνώση, η σχετική με την αξία και την χρήση των μαντείων είναι τέτοια, που απλά θεωρούμε ότι σ΄αυτά τα ‘’άθεα οικητήρια’’ κάποιοι φιλάργυροι ιερείς  εξαπατούσαν τους «αφελείς» αρχαίους Έλληνες.                                                            

Αν είναι δυνατόν! 

Εξαπατούσαν τους έχοντες αυτού του είδους την Ιερή Γνώση;                                    

           Πίνδαρος 

Σαίξπηρ 

Αϊνστάϊν

Μόλις προηγουμένως αναφέρθηκε ένας πιθανός συσχετισμός με την σύγχρονη Έρευνα CERN. Η υπόθεση αρχίζει να ζωηρεύει αν κάποιος σημειώσει ότι το  εγχείρημα πραγματοποιείται σε μιά Σήραγγα 29 χιλιομέτρων!!!                                          

Τόση όμως είναι και η χρονική τιμή Κατάβασης Μύησης και γνωριμίας της γνωστικής Αρχής, στο άδυτο του Τροφώνιου.                  

Και βέβαια, όχι μόνον αποκλειστικά στο άδυτο του Τροφώνιου, αλλά σε κάθε άδυτο, κατά την διαδικασία μυητικής επίσκεψης.    Δηλ. 29 ημέρες.                                                                        

Αυτές οι συγκεκριμμένες 29 ημέρες,  ο πλήρης δηλ. Σεληνιακός Κύκλος, υποκειμενικά υπέβαλε, τον χαρακτηρισμό ως: η ελάχιστη τιμή, ο ελάχιστος χρόνος «αναπνοής», του δικού μας Ηλιακού Συστήματος.                                  

Το «άδειασμα και το γέμισμα» του Φεγγαριού.

  

Ωστόσο, επειδή ακριβώς βρισκόμαστε στην καρδιά της λειτουργίας του τοπικού Ιερού, ας επιχειρήσουμε έστω μιάν έτσι ή αλλοιώς «αυθαίρετη» ερμηνευτική προσέγγιση. Μόλις προηγουμένως διατυπώθηκε πως:

Η Επιστήμη των Μαθηματικών δεν έχει καταφέρει να λύσει με ακρίβεια το πρόβλημα του εμβαδού του κύκλου. Ακριβώς επειδή ο Φυσικός Κύκλος στην ουσία είναι μιά συνεχώς κινούμενη έλικα. Αυτή η συνεχής ανάπτυξη, προϋποθέτει ένα Σημείο εκκίνησης. Μιάν Αρχή. Επισταμένα αναζητείται απο την σύγχρονη Επιστήμη.

Το σημείο αυτό κάλλιστα μπορεί να χαρακτηριστεί ως η Αρχή του ΧωροΧρόνου. Παρουσιάζει μέγιστο τοπικό ενδιαφέρον, ακριβώς γιατί ο μυούμενος στα χθόνια μυστήρια σαφώς ομολογείται πως το έβλεπε, το γνώριζε. Απο κάποια άποψη λοιπόν θα φάνταζε λόγος ημιτελής, να μην γίνει μια προσπάθεια έστω, της γνωριμίας του.

*

Αρχή, κατά την αρχαιοελληνική Θεολογία, περιγράφεται ο θεός.                                           

Η συγκεκριμμένη Αρχή θεωρείται Ακίνητη, και Αιτία Κινήσως των Πάντων.

Είναι το περίφημο κινούν ακίνητον.  Λίγα Επιγραμματικά.                                                                                                                                 

ἔστι τι ὃ οὐ κινούμενον τάλλα κινεῖ, κινεῖ δὴ ὡς ἐρώμενον, 

ἐπεὶ καὶ ἡδονὴ ἡ ἐνέργεια τούτου. ἐπεὶ δὲ ἔστι τι κινοῦν αὐτὸ ἀκίνητον ὄν, ἐνεργείᾳ ὄν, τοῦτο οὐκ ἐνδέχεται ἄλλως ἔχειν οὐδαμῶς. φορὰ

γὰρ ἡ πρώτη τῶν μεταβολῶν, ταύτης δὲ ἡ κύκλῳ· ταύ-

την δὲ τοῦτο κινεῖ. ἐξ ἀνάγκης ἄρα ἐστὶν ὄν· Αριστλ. Μεταφ. 1072

άρχή των κινουμένων πάντων τό άκίνητον.  η θειοτάτη άρχή.                  

Η Εικόνα που παρουσιάζεται με αυτήν την περιγραφή, δείχνει πως απο ένα σταθερό Σημείο ξεκινάει μια μεταβολή, η οποία σύμφωνα με την κύκλου φορά, σχηματίζει αρχικά μιά Σπείρα, και στην συνέχεια μεταβάλλεται σε μιάν ατέρμονη έλικα.                 

Μιάν Έλικα, που με την σερά της (προ) χωρεί σ’ έναν αδιάστατο ΧωροΧρόνο.                  

Απο κάποια προοπτική παρουσιάζει ένα τέλειο κυκλικό σχήμα. Έναν τέλειο Κύκλο. Η αδυναμία του απροσδιόριστου, του πάντοτε υπολειπόμενου εμβαδού του Κύκλου, εδώ ακριβώς βρίσκει την απάντησή της. Το εμβαδόν του Φυσικού Κύκλου πάντοτε θ’ αφήνει υπόλοιπο, ακριβώς γιατί ο Κύκλος δεν κλείνει.                                                            

Δεν έχει σταθερή ούτε Ακτίνα, ούτε Διάμετρο. Ο Φυσικός Κύκλος δεν κλείνει ποτέ.

Το ολοκληρωμένο λειτουργικό σχήμα παρουσιάζεται με μορφή ελατηρίου, που απο το Σημείο εκκίνησης αναπτύσσεται με σχήμα Σπείρας, μέχρι την μορφοποίηση του σε Έλικα. Θεωρητικά πάντα μιλώντας, δεν μένει παρά να δεχτούμε ότι το ενυπάρχον στην έλικα «κενό», καταλαμβάνει ο Χώρος και ο Χρόνος. Υποτίθεται λοιπόν ότι αυτό το άγνωστης διάρκειας Χρόνου, και ακαθόριστου όριου Χώρου ανάπτυγμα, έβλεπε ο μυούμενος στα Χθόνια Μυστήρια. Ισως να πρόκειται κάτι αφάνταστα ελάχιστο, ίσως να συμβαίνει και το ακριβώς αντίθετο. Απο κάποια άποψη βεβαίως γινόταν, μιά άμεση Συνειδητοποίηση του Χώρου, και του Χρόνου.                                                            

Αυτήν την αβεβαιότητα του αισθητού Χρόνου ήταν, που  ο Αϊνστάϊν  απεκάλεσε Ψευδαίσθηση. Η ίδια ακροβασία στο μεταίχμιο οδήγησε τον Σαίξπηρ, στο to be or not to be? Πρωιμότερος απ’ τους δυό ο Διρκαίος Κύκνος: ‘’ τί δ’ αύ τις, τί δ’ ού τις. Σκιάς όναρ άνθρωπος.’’                            

 (Ζεί την στιγμή) Τί είναι  κάποιος, τί όχι; Όνειρο  σκιάς ο άνθρωπος.  

*

                                                                                                                    Xρησμός Τροφωνίου

ΤΡΟΦΩΝΙΟΣΑΝΑΣ

ΣΑΒΑΤΑΚΣΟΙΣΑΤ

ΕΝΤΩΑΝΤΡΟΝΙΔΙ

  ΜΙΑΥΟΙΡΚΙΤΝΑΩ

 ΑΤΙΤΙΒΕΛΤΙΣΤΟ

                                            ΗΤΩΡΕΩΙΒΩΤΝΕΝ

ΣΑΣΑΠΟΚΡΙΣΙΝΕ

  .ΗΠΑΓΑΝΕΒΑΛ

  

Μ’ αυτές λοιπόν τις προϋποθέσεις φτάνουμε στο σήμερα.                                                    

Στις τελευταίες παρατηρήσεις, και εκτιμήσεις, που αναμφίβολα οδηγούν σε πληρέστερη γνώση λειτουργίας του περίφημου Ιερού της Λειβαδιάς.                                 

Χαρακτηριστικός γίνεται ένας Αριστοτελικός λόγος.

Ο Φιλόσοφος κάπου, έχει ήδη παραθέσει λόγο για τα υγρά που υπάρχουν στο εσωτερικό της Γης, όπως είναι τα νερά, η λάβα, και διάφορα άλλα σε υγρή μορφή, με λεπτομερή τρόπο, και φτάνει στο σημείο να εξετάσει τον αέρα, τό πνεύμα όπως χαρακτηριστικά το ονομάζει, που βρίσκεται μέσα στην Γή.                                              

῾Ομοίως δὲ καὶ τῶν πνευμάτων πολλὰ πολ-

λαχοῦ γῆς στόμια ἀνέῳκται· ὧν τὰ μὲν ἐνθουσιᾶν ποιεῖ τοὺς

ἐμπελάζοντας, τὰ δὲ ἀτροφεῖν, τὰ δὲ χρησμῳδεῖν, ὥσπερ 

τὰ ἐν Δελφοῖς καὶ Λεβαδείᾳ, τὰ δὲ καὶ παντάπασιν ἀναι-

ρεῖ, καθάπερ τὸ ἐν Φρυγία.

Aristl. De mundi 395 b 19

Αναφέρονται ανοιγμένα στόμια, που ενθουσιάζουνε όσους τα πλησιάζουν.

Τί σημαίνει ενθουσιασμός; Ενθουσιασμός δεν σημαίνει μόνον το προφανές. Όπως επι παραδείγματι ένα ανατρίχιασμα όταν βλέπει κάποιος μιά παρέλαση. Είναι ένας όρος εκ των πολλαχώς λεγομένων, όπως άλλωστε κανένας Ελληνικός όρος δεν είναι μονοσήμαντος. ένθους, είναι ο ευρισκόμενος υπο την κατοχήν, την  επήρρεια του θεού. Ενθουσία = θεοφορία. Είμαι ενθουσιασμένος, σημαίνει είμαι ένθεος.

Η δεύτερη ιδιότητα μερικών στομίων είναι το ατροφείν. Υπάρχουν μερικά Στόμια – Σπήλαια, τα οποία πληρούν τις διατροφικές ανάγκες του ασκητή. Γι’ αυτό οι ασκητές είναι λιτοδίαιτοι. Η πείνα σε τέτοια Σπήλαια κορέννυται.

(Μια τέτοια ιδιότητα βιώσαμε όταν επισκεφθήκαμε το Σπήλαιο του Ευριπίδη στην Σαλαμίνα. Φτάσαμε εκεί, 50 αργοπορημένοι εκδρομείς, και παρά το ότι ο χώρος του γεύματος ήταν αρκετά μακρυά, στα Κανάκια, εντύπωση προκάλεσε το γεγονός, ότι μένοντας εκεί, κάθε διάθεση φαγητού ,λησμονήθηκε  και κανείς δεν ήθελε να φύγει.)                                       

Κατά τον Αριστοτέλη υπάρχουν επίση  Στόμια, που έχουν χρησμοδοτικές ιδιότητες, όπως είναι των Δελφών, και της Λειβαδιάς.

Το ερώτημα λοιπόν που για πολύ χρόνο απασχόλησε ήταν επίπονο. Πώς άραγε θα ήταν δυνατόν το Στόμιο, το μαντείο, το άδυτο, (έχει δώδεκα διαφορετικές ονομασίες) της Λειβαδιάς, να αποδειχτεί ότι είχε αυτές τις χρησμοδοτικές ιδιότητες;                            

Και βεβαιότατα έμμεσα και το εν Δελφοίς αναφερόμενο Στόμιο.                                                                               

Για να το υποστηρίζει ο Αριστοτέλης, ο οποίος σε πολλά είναι ακόμη αξεπέραστος, σύμφωνα με δική του έκφραση σημαίνει πως ‘’ούτως έχειν καί ούκ άλλως’’                   

Έπρεπε λοιπόν να αποκαλυφθεί κάποια, κυριολεκτικά κατεργασία της Τέχνης, πάνω σε φυσικά δεδομένα Στοιχεία, για να προκύψει εκείνο που μεταφέρει το Αριστοτελικό απόσπασμα. Ποιό άραγε ήταν το φυσικό Στοιχείο, που με την κατάλληλη εφαρμογή κάποιας άγνωστης τεχνικής, παρήγαγε χρησμούς;

Στο σημείο αυτό ας ακούσουμε πως ο Επιμελητής αρχαιολόγος, περιγράφει τα όσα ήρθαν σε φως κατά την ανασκαφή του μαντείου του Τροφωνίου. Ή έστω αν αυτό αποφορτίζει την εντύπωση, σ’ εκείνο το κριβανοειδές κατεστραμένο κατάλοιπο, που οι ανασκαφείς πρότειναν ότι είναι το διακαώς αναζητούμενο μαντείο του Τροφωνίου.

.........είς απόστασιν μέτρων τινών, προς Δ. του ναού του Διός Βασιλέως, και ολίγον προς Ν. ανεύρομεν κατεστραμμένον κατάγαιον κτίσμα, περιφερές κλιβανοειδές, διαμ. 1,90, ύψ. αποκαθιστωμένου  3,50 μ. περίπου, εδραζόμενον δε επί του βράχου.

Απο του μέσου περίπου του δαπέδου φυσική ακανόνιστος αύλαξ φέρεται βαθμιαίως, βαθυνόμενη προς Ν.ΝΔ. και λήγει επί του τοίχου. Παρ’ δ’ αυτήν ευρέθη μέγας αναστραμμένος λίθος, την μίαν πλευράν έχων κοίλην και δυνάμενος να καλύψει τμήμα του μήκους της αύλακος σχηματιζομένης ούτω μικράς σήραγγος, ύψ. 0,20. περίπου και πλ. 0,49 – 0,50 μ. Εάν ο λίθος δεν ερμηνευθεί ούτω, είναι τελείως ακατανόητον, πως ευρέθη εκεί, εάν μάλιστα σημειωθή ότι ευρίσκεται εν επαφή προς το δάπεδον........

Μιά ακόμη μαρτυρία που έρχεται απο τον Μάξιμο Τύριο έχει ως εξής; ‘’ ό ούν κατιών εισδύεται ύπτιος κατά στομίου στενού, καί τά μέν ίδών τά δέ άκούσας, άνεισιν αύθις ύποφήτης αύτάγγελος.’’ Εκείνος που κατεβαίνει εισχωρεί απέναντι, σ’ ένα στενό στόμιο, και αφού άλλα δεί, και άλλα ακούσει ανέρχεται αναγγέλοντας ο ίδιος την προφητεία.

Πρώτιστο που αβίαστα διακρίνεται είναι η περιγραφή ύπαρξης Στομίου, και κατα συνέπειαν και ανάλογη λειτουργία του.                                                                            

Αντίθετη άποψη θα οδηγούσε στο πουθενά. Κάτι συνέβαινε στο Στόμιον.                                                                             

Άκρως ενδιαφέρον, αφού πιστοποιείται και στα Κείμενα, και στις ανασκαφές.                           

Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε κατά νού, τις ακριβείς συνθήκες λειτουργίας του συγκεκριμμένου χώρου, εκείνον τον συγκεκριμμένο χρόνο. Μέσα στο άδυτο  διαχέεται φωταύγεια που έχει εκδηλωθεί απο το ράντισμα του αίματος πάνω στους κρύσταλλους του πυρίτιου. Επίσης μέσα στο άδυτο επικρατεί έντονος ιονισμός. Σχηματίζονται έγχρωμες ακτινοβολίες που άμεσα επηρρεάζουν λιγότερο, ή περισσότερο το περιβάλλον. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Στόμιον, ως τεχνητό Στοιχείο του χώρου, εκείνη την κρίσιμη ώρα βρίσκεται σε λειτουργία.                                  

Ένα λεπτό  ρεύμα αέρος περνάει και βγαίνει απο το περίφημο Στόμιον.                                 

Τί άραγε θα είναι δυνατόν να παράγεται να εκ-φράζεται, απο ένα τέτοιο Στόμιο, σ’ έναν τέτοιο χώρο, σ’ έναν τέτοιον χρόνο;                                   

 Όλα συνηγορούν ότι μέσα απο το Στόμιον, υλοποιείται Φωνή. Βεβαίως με την απαραίτητη συνέργεια «Στοιχείων, που παραδοσιακά βρίσκονται μέσα στον Τάφο, ή έχουν τεχνικά προστεθεί αργότερα.»                         

Αυτό συνέβαινε, αυτό συμβαίνει στο άδυτο του Τροφώνιου.                     

Γι αυτό και ο Κέλσος, όταν υπερασπίζεται τα αρχαία Ελληνικά Ιερά, ισχυρίζεται πως στο Ιερό του Τροφώνιο ο θεός είναι πάντοτε παραβρισκόμενος.

Ίδιο ακριβώς Φαινόμενο εκδηλώνεται και στο Δελφικό άδυτο. Από μιά διάτρητη Ομφαλόσχημη πέτρα, παράγονται τα ίδια ακριβώς αποτελέσματα. Απο το άδυτο ακούγεται η Φωνή , που βγαίνει απο τα οστά του τοτεμικού Πύθωνα, Διόνυσου, μέσω του Στομίου που λειτουργεί, με μια εφαρμογή της Τέχνης επί της Φύσεως.

Στο σημείο αυτό φτάνουμε σε κάποιον Σταθμό, σε κάποιο Στάδιο, των γνώσεων που ακόμη υποκρύβονται στην Λειτουργία του λεγόμενου Μαντείου του Τροφωνίου.             

Το μέλλον, ίσως μας επιφυλάσσει πολλές ακόμη εκπλήξεις. Προσωπικά είμαι βέβαιος ότι την σκυτάλη της μελλοντικής έρευνας του τοπικού Ιερού, θα συνεχίσουν άξιοι και αυτή τη φορά πτυχιούχοι επιστήμονες........

                                                         Στάθης Βαλλάς

stathis.vallas@gmail.com