"Μετά φόβου" της Ελένης Πριοβόλου. Ένα βιβλίο για την αναζήτηση της ελευθερίας, για το φόβο και την υποταγή, για τα όνειρα και τις αυταπάτες.

Μετά φόβου
Ελένη Πριοβόλου
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2016
720 σελ.
Τιμή € 19,08

Εν αρχή ην ο φόβος/και ο φόβος εγέννησε το Θεό/ και ο Θεός από τον φόβο της Παντοδύναμης μοναξιάς του εγέννησε τον άνθρωπο/ για να τον σκλαβώσει στον ίδιο του το φόβο.

Σε αυτό το μότο στηρίζεται το βιβλίο της Ελένης Πριοβόλου Μετά φόβου.

Μέσα από τη μυθοπλασία και τις ζωές των ηρώων προσπαθεί να ανιχνεύσει τις δομές των φόβων, ορατών και αοράτων, φυσικών και κατασκευασμένων που αποτελούν τροχοπέδη για την κατάκτηση της ατομικής και κοινωνικής ελευθερίας.

Η ιστόρηση των γεγονότων αρχίζει από το έτος 1916 και λαμβάνει χώρα στην περιοχή της Αιτωλίας, αλλά κάνει τον κύκλο της σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο.

Η εποχή έχει μεγάλο λογοτεχνικό ενδιαφέρον, καθώς ακόμα οι άνθρωποι της υπαίθρου συντύχαιναν με τους μύθους και τις δοξασίες. Ήταν υποταγμένοι στο εθιμικό δίκαιο ως θέσφατο και οι εδραιωμένες πεποιθήσεις περί θρησκείας και ηθικής καθόριζαν ολόκληρη τη δράση. Η ζωή εξελισσόταν γύρω από το ιεροτελεστικό της Ορθόδοξης Παράδοσης, με πλήρη άγνοια της πολιτιστικής συνέχειας από τα Ορφικά και τα Βακχικά ως το Θείο Δράμα. Επίσης οι εποχές εκτελούσαν τον κύκλο τους φυσικά και αβίαστα μέσα από την σπορά, την ανάπτυξη, την ωρίμανση και τη συγκομιδή της κάθε σοδιάς.

Στα χαρακώματα της Ευρώπης μαινόταν ο Α Παγκόσμιος πόλεμος ενώ την Ελλάδα ταλάνιζε ο Εθνικός Διχασμός.

Παρότι την εν λόγω περιοχή δεν την άγγιξε άμεσα ο πόλεμος, εν τούτοις γεύτηκε όλα τα δεινά του Διχασμού, από το φασιστικό κίνημα των Επιστράτων, μέχρι το ανάθεμα εναντίον του Βενιζέλου και βίωσε όλες τις συνέπειες της πολιτικής αστάθειας και των ποικίλων στρατιωτικών κινημάτων που δημιουργούσαν έναν διαρκή φόβο και αγωνία για το αύριο.

Η εκπαιδευτική διαδικασία, ακόμα και μετά το πλήθος των μεταρρυθμίσεων, παραμένει στάσιμη και χωρίς να ανοίγει ορίζοντες στις νέες γενεές. Προσηλωμένη στο τρίπτυχο, πατρίς, ορθοδοξία, οικογένεια, προσπαθεί να χειραγωγεί τους νέους, οι οποίοι με τις καθημερινές τους επαναστάσεις δεν καταφέρνουν παρά να δημιουργήσουν πρόσκαιρες οάσεις στην έρημο.

Μέσα σε αυτές τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες μεγαλώνουν και οι δυο ηρωίδες του βιβλίου, η Αρίστη και η Διαλεχτή. Φίλες επιστήθιες, που η ζωή της ενώνει και ζουν σαν αδελφές.

Δυο χαρακτήρες εκ διαμέτρου αντίθετοι.

Η Αρίστη ανήσυχη, φιλομαθής και ερευνητική, αρχίζει να κολυμπάει από μικρή στους φόβους και να υπερπηδάει τα εμπόδια τους, πασχίζοντας να κατακτήσει την ατομική της ελευθερία. Επιλέγει σαν μονόδρομο την καλλιέργεια και την τελείωσή της ως γυναίκα και άνθρωπο.

Η Διαλεχτή, δειλά και δισταχτικά γίνεται στη αρχή ακόλουθός της αλλά κάθε φορά περίτρομη από τις «αμυαλιές» της Αρίστης, εγκλωβίζεται στο φόβο και στην ενοχή. Έτσι καθώς δεν αποτολμάει τα μεγάλα βήματα, παραμένει στη σκιά της χωρίς μεγάλες προσδοκίες. Φοβάται ακόμα και να ονειρευτεί.

Η σχέση των δυο κοριτσιών θα δοκιμαστεί όταν ανάμεσά τους θα βρεθεί ο «Φαύνος» της άγουρης ηλικίας τους, ο Διονύσης Αρχοντής, το αρχέτυπο του Βάκχου.

Από εκεί και ύστερα ο φόβος του έρωτα και κυρίως του πάθους γίνεται ο κυρίαρχος των ποικιλώνυμων φόβων.

Η Διαλεχτή κουρνιάζει εκεί, ενώ η Αρίστη ακολουθώντας την επαναστατική ιδιοσυγκρασία της αποφασίζει να ζυγιάσει τη ζωή της ανάμεσα στη θέληση και την ανάγκη.

Οι ζωές των βασικών ηρώων αλλά και των υπολοίπων που οργανώνουν τον μύθο συνθλίβονται μέσα στις μυλόπετρες των πολιτικών και κοινωνικών γεγονότων που συντάραξαν την Ελλάδα και τον κόσμο ολάκερο, ανάμεσα στους δυο μεγάλους πολέμους.