Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2016

Η "ΣΚΑΚΙΣΤΙΚΗ ΝΟΥΒΕΛΑ" ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝ ΤΣΒΑΪΧ

Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Άγρα σε νέα έκδοση
η Σκακιστική νουβέλα του Στέφαν Τσβάιχ
σε μετάφραση της Μαρίας Αγγελίδου και τιμή 11,00 €.
Το δελτίο τύπου των εκδόσεων αναφέρει για το βιβλίο.

Η Σκακιστική Νουβέλα, το τελευταίο αριστούργημα του Στέφαν Τσβάιχ, δημοσιεύτηκε το 1943 στη Στοκχόλμη. Μεταθανάτια έκδοση, αφού ο συγγραφέας αυτοκτόνησε τον προηγούμενο χρόνο μαζί με τη δεύτερη γυναίκα του στη Βραζιλία, τον τόπο όπου πήγε το 1940 αυτοεξόριστος. Θεωρούσε την καταστροφή της Ευρώπης στη δεκαετία του ’40 ως την καταβαράθρωση όλου του του έργου. Η Σκακιστική νουβέλα αποτελεί μια μόλις καλυμμένη εξομολόγηση.
Στο πλοίο, με δρομολόγιο από τη Νέα Υόρκη στο Ρίο και το Μπουέ­νος Άιρες, όπου αρκετοί Ευρωπαίοι επιβάτες, φεύγοντας μακριά από τη βία και τη σύγχυση του ναζισμού, αναζητούν καταφύγιο στην Αργεντινή και τη Βραζιλία ως τόπο εξορίας και ελπίδας, ο δρ. Μπ. αντιμετωπίζει σε μια παρτίδα σκακιού τον Μίρκο Τσέντοβιτς, τον σκοτεινό παγκόσμιο πρωτα­θλητή.
Ο συγγραφέας αναπτύσσει με μεγαλειώδη τρόπο το θέμα του πνευμα­τικού εγκλεισμού που δεν μπορεί να βρει διέξοδο παρά στην τρέλα. Ο δρ. Μπ., πριν ταξιδέψει, υπέστη από τους ναζί μια ιδιαίτερη φυλάκιση σ’ ένα εντελώς άδειο δωμάτιο ξενοδοχείου, χωρίς τίποτα να μπορεί ν’ απασχολή­σει ή να διασκεδάσει το μυαλό του, μέχρι που ανακάλυψε ένα εγχειρίδιο με παρτίδες σκακιού που άρχισε ν’ αποστηθίζει και να ξαναπαίζει από μνή­μης. Έχοντας εξαντλήσει τις πηγές του βιβλίου, το μυαλό του τον οδήγησε σε παρτίδες με αντίπαλο τον εαυτό του κι έτσι άρχισε να υποβάλλεται σε μια σχιζοφρενική διάλυση που επρόκειτο να αποβεί μοιραία.
Στο αφήγημα απεικονίζεται η πάλη του πνεύματος και της φαντασίας -χαρακτηριστικά του παλαιού κόσμου- ενάντια στον εσωτερικό δαίμονα και την πεισματική λογική τής σύγχρονης βαρβαρότητας.


ΣΚΑΚΙ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ


Αν και τo σκάκι μπορεί να μην είναι, με την αυστηρή έννοια, μια τέχνη, πολλοί συγ­γραφείς και καλλιτέχνες ανταποκρίθηκαν στην αυστηρότητα του σκακιού.
Το Μέσα από τον καθρέφτη του Lewis Carroll είναι το κλασικό παράδειγμα λογο­τεχνικού έργου που οφείλει τη δομή του καθώς και το περιεχόμενο του στο σκάκι. Τα μυθιστορήματα του Vladimir Nabokov Η άμυνα και Η αληθινή ζωή του Σεμπάστιαν Νάιτ (Άγρα, 1989) και το Τέλος του παιχνιδιού του Beckett αποτελούν σύγχρο­νες εκδοχές αυτού του εγχειρήματος.
Φροϋδιστές ψυχαναλυτές σαν τον Er­nest Jones και θεωρητικοί της λογοτεχνίας σαν τον George Steiner επίσης ασχολήθη­καν σοβαρά στις μελέτες τους με το παιχνίδι.
Ο Marcel Duchamp, που με τις ανα­τροπές του στον χώρο της τέχνης βρίσκεται στη ρίζα όλων των πρωτοποριακών κινη­μάτων του 20ου αιώνα, το 1923 απέρριψε την εργασία του ζωγράφου και προσφέρ­θηκε στις εγκεφαλικές απολαύσεις του σκακιού κι έγινε πρωταθλητής, αντιπροσω­πεύοντας τη Γαλλία σε τέσσερις Ολυμπιακούς σκακιστικούς αγώνες. To 1962, σε μία αναδρομική του έκθεση, έπαιξε στα εγκαίνια σκάκι με μια γυμνή κοπέλα. Ο Max Ernst, ο Jean Cocteau και ο Paul Bowles έπαιξαν στη σουρεαλιστική πειραματική σκακιστική ταινία του Hans Richter 8 x 8.
Περίφημη είναι η σκηνή της ταινίας του Ingmar Bergman Η έβδομη σφραγίδα με την παρτίδα σκακιού που παίζει ο Ιππό­της με τον Θάνατο. 


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Ο Στέφαν Τσβάιχ γεννήθηκε στη Βιέν­νη το 1881 και αυτοκτόνησε στη Βρα­ζιλία στις 23 Φεβρουαρίου 1942. Στη ζωή του ασχολήθηκε με πολύ διαφορετικά λογοτεχνικά είδη: ποίηση, θέατρο, μετα­φράσεις, μυθιστορηματικές βιογραφίες, λογοτεχνικές κριτικές. Όμως οι νουβέλες τον κατέστησαν παγκοσμίως γνωστό: Η σύγχυση των συναισθημάτων, Αμόκ, Εικο-σιτέσσερις ώρες από τη ζωή μιας γυναίκας, κ.ά. Οι νουβέλες του Τσβάιχ παρουσιάζον­ται ως μια σειρά πίνακες που αναπαρι­στούν την εκλέπτυνση και την ευαισθησία του κλειστού κόσμου που ήταν ή βιεννέζικη κοινωνία των αρχών του 20ου αιώνα. Άν και οι γνωστότερες νουβέλες του γράφτη­καν μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο, στη δεκαετία του '20, σημαδεύουν το δέσι­μο του συγγραφέα με τον κόσμο του χθες, μια ευαισθησία τέλους αιώνα, ένα αισθη­τικό κλίμα βιεννέζικου ιμπρεσιονισμού, και δείχνουν το ενδιαφέρον του για μια ψυχο­λογία του βάθους. Εκτός από την κοινω­νιολογική τους μαρτυρία, γοητεύουν με την ένταση που περιέχουν και που υποφώσκει κάτω από τη φαινομενικά επίπεδη αφήγη­ση. Τα αφηγήματα αυτά συνδυάζουν τον μο­ντερνισμό των ψυχολογικών ανακαλύψεων του Φρόυντ με τη ζωντάνια του μυθιστορή­ματος δράσης.

Με κλικ ΕΔΩ όλες οι αναρτήσεις μας για το ΣΚΑΚΙ ΚΑΙ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: