Τρικυμία στον χώρο του βιβλίου για την Ενιαία Τιμή

Κρημνιώτη Πόλυ 14.01.2014 εφημ. Η ΑΥΓΗ

Οι φορείς του βιβλίου έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου και σκιαγράφησαν με ακρίβεια τις "καταστροφικές" για τη διακίνηση των ιδεών, τον εκδοτικό πλουραλισμό, αλλά και την ύπαρξη των μικρών βιβλιοπωλείων, συνέπειες από την κατάργηση της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου

Συναγερμός έχει σημάνει στον χώρο του βιβλίου μπροστά στο ενδεχόμενο κατάργησης της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου που δρομολογεί η κυβέρνηση μέσω του υπουργείου Ανάπτυξης. Η μελέτη του ΟΟΣΑ με την οποία προτείνεται η κατάργηση του νόμου της Ενιαίας Τιμής με βασικό στόχο την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς του βιβλίου, με το γνωστό φιλελεύθερο πρόσχημα της άρσης των στρεβλώσεων στον ανταγωνισμό που πιέζουν τις τιμές, βρίσκεται ήδη στα γραφεία των υπουργείων Ανάπτυξης και Πολιτισμού για μελέτη και αξιολόγηση και έχει διαβιβαστεί στη Βουλή.

Θορυβημένοι, αλλά ενωμένοι, όπως και στη διαβούλευση που είχε πραγματοποιήσει πέρσι ο ΣΥΡΙΖΑ μετά την κατάργηση του ΕΚΕΒΙ, οι φορείς του βιβλίου έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου και σκιαγράφησαν με ακρίβεια τις "καταστροφικές" για τη διακίνηση των ιδεών, τον εκδοτικό πλουραλισμό, αλλά και την ύπαρξη των μικρών βιβλιοπωλείων, συνέπειες από την κατάργηση του νόμου, ενώ αντέκρουσαν τα "έωλα επιχειρήματα της έκθεσης του ΟΣΣΑ".

Συγγραφείς, εκδότες, βιβλιοπώλες, μεταφραστές, έδωσαν το παρών στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου. Άνθρωποι του βιβλίου ανεξαρτήτως πολιτικής και ιδεολογικής τοποθέτησης ένωσαν τη φωνή τους εναντίον της κατάργησης και ζήτησαν μετ' επιτάσεως να τοποθετηθεί για το θέμα το υπουργείο Πολιτισμού. Ο συγγραφέας μάλιστα Θανάσης Χειμωνάς με την ιδιότητα του τομεάρχη του ΠΑΣΟΚ ανέφερε χαρακτηριστικά ότι "παρ' ότι είμαστε το κόμμα της συγκυβέρνησης και έχω κάνει προσπάθειες να μιλήσω με τον Πάνο Παναγιωτόπουλο από την ανάληψη των καθηκόντων του, δεν έχει καταστεί δυνατόν ως τώρα. Περιμένουμε απαντήσεις".

Οι πρόεδροι των τριών σωματείων εκδοτών, ο Θανάσης Ψυχογιός της ΕΝΕΛΒΙ, ο Κώστας Παπαδόπουλος του ΣΕΒΑ, ο Γιώργος Νίκας του ΣΕΚΒ, αλλά και ο Νίκος Σταθάτος, πρόεδρος της ΠΟΕΒ και η Γενική Γραμματέας της Εταιρείας Συγγραφέων Αγγελική Στρατηγοπούλου αναφέρθηκαν στην προστασία που προσφέρει η Ενιαία Τιμή στον πλουραλισμό και την πολυφωνία των ιδεών, "εξασφαλίζοντας τη δυνατότητα έκδοσης, κυκλοφορίας και προώθησης όχι μόνο ευπώλητων βιβλίων αλλά και έργων πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων, Ελλήνων και ξένων, των ποιοτικών και ειδικών βιβλίων".

Ο κ. Ψυχογιός αναφέρθηκε στη διεθνή πρακτική, όπου από τις 34 χώρες - μέλη του ΟΟΣΑ, που προτείνει την κατάργηση της Ενιαίας Τιμής, συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, μόνο 13 έχουν απελευθερωμένη την αγορά του βιβλίου, και επισήμανε ότι η κατάργηση της Ενιαίας Τιμής θα έχει ως επακόλουθο τη μείωση των βιβλιοπωλείων και την ανάδειξη των αλυσίδων, των σούπερ μάρκετ και των πολυκαταστημάτων σε σημεία πώλησης βιβλίων και τον περιορισμό της εκδοτικής παραγωγής στα ευπώλητα. Αντικρούοντας το επιχείρημα της μείωσης τιμής του βιβλίου επισήμανε ότι δεν θα επιτευχθεί μείωση των τιμών αφού "οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ και πολυκαταστημάτων, προκειμένου να προσφέρουν τα ευπώλητα στις χαμηλότερες τιμές, 'θα εκβιάσουν' τους εκδότες για εκπτώσεις και εκείνοι, για να μη χάσουν την υπάρχουσα κερδοφορία τους, θα αυξήσουν πολύ τις ονομαστικές τιμές των βιβλίων για να μπορέσουν να προσφέρουν υψηλότατες εκπτώσεις".

Συνηγορώντας ο Γιώργος Νίκας επισήμανε ότι "αρχικά μπορεί να μειωθεί η τιμή, στο πλαίσιο μιας επεκτατικής πολιτικής των αλυσίδων, όμως αυτό δεν θα κρατήσει πολύ, όταν τελειώσει αυτή η διαδικασία η τιμή του βιβλίου θα αυξηθεί πολύ. Ας μας εξηγήσει το υπουργείο Ανάπτυξης πόσο θα κοστίζει τότε το βιβλίο στη Νάξο και την Πρέβεζα". Ο Κώστας Παπαδόπουλος επισήμανε ότι "η προστασία της τιμής πώλησης του βιβλίου δεν αποτρέπει την ανάπτυξη" χαρακτηρίζοντας έωλα τα επιχειρήματα της έκθεσης ΟΟΣΑ που φαίνεται να υιοθετεί η κυβέρνηση. Η Αγγελική Στρατηγοπούλου τόνισε ότι βιώνουμε μια "εξελιγμένη, θεωρητικά αναίμακτη, κατάσταση ίδια με εκείνη της καύσης των βιβλίων από τους ναζί, στη σημερινή γερμανοκρατούμενη Ελλάδα", επισημαίνοντας ότι "στην Ελλάδα της κρίσης οι συγγραφείς διώκονται προς το παρόν μόνο οικονομικά, χωρίς να γνωρίζουμε το μέλλον τους", και διερωτώμενη "πόσο θα αντέξει το βιβλιοπωλείο και πώς θα συνεχίσουν να εκδίδονται ποιοτικά βιβλία", ενώ ο Νίκος Σταθάτος επικεντρώθηκε στην απώλεια θέσεων εργασίας στα βιβλιοπωλεία και την ανεργία που θα επιφέρει η κατάργηση της Ενιαίας Τιμής.

Αλλά και συγγραφείς και εκδότες τοποθετήθηκαν, τασσόμενοι υπέρ της Ενιαίας Τιμής, στο πλευρό των φορέων των εκδοτών. Ο Τίτος Πατρίκιος χαρακτήρισε "πολύ δυσάρεστο βήμα προς τα πίσω" την κατάργησή της, ο Πέτρος Τατσόπουλος τη χαρακτήρισε "μοναδικό διαθέσιμο ανάχωμα που διαθέτουμε αυτή τη στιγμή", ο Χρήστος Χωμενίδης προέτρεψε "να προτάξουμε τα στήθη μας για την Ενιαία Τιμή" αναφερόμενος σε όλους τους επαγγελματίες του κλάδου και ιδιαίτερα "τον μικρό βιβλιοπώλη, ο οποίος έχει ένα μικρό ναό όπου προωθείται το βιβλίο και πρέπει να προστατευτεί". Ο Θανάσης Χειμωνάς χαρακτήρισε "φάρους λογοτεχνίας σε δύσκολες περιοχές" τα βιβλιοπωλεία και για τους λογοτέχνες τόνισε ότι "θα αναγκαστούμε να μπολιάζουμε τα βιβλία μας με στοιχεία εμπορικότητας και να αντιμετωπίζουμε τη λογοτεχνία ως χόμπι". Οι συγγραφείς αναφέρθηκαν επίσης στην "κουλτούρα του τζάμπα" που "μαστίζει" τον κλάδο τους.

Μοναδικός υπέρμαχος της κατάργησης της Ενιαίας Τιμής εμφανίστηκε ο ιδιοκτήτης της "Πρωτοπορίας" Βαγγέλης Τρικεριώτης, υποστηρίζοντας ότι "τη δυσλειτουργία της διατίμησης θέλει να διατηρήσει ο συνδικαλιστικός κόσμος του βιβλίου με νύχια και με δόντια" και αναφερόμενος σε περιπτώσεις κατά τις οποίες "άλλοι πουλάνε βιβλία την επόμενη χρονιά της έκδοσής τους ως πακέτα με φθηνότερη τιμή τα παζάρια πουλάνε ανατυπώσεις που δεν δηλώνεται η νέα ημερομηνία έκδοσης," υποστήριξε ότι το "καθεστώς αυτό γιγαντώνει την πειρατεία στο Διαδίκτυο" και αναρωτήθηκε "τι θέλουμε, έναν νόμο να προστατεύει τα μικρά βιβλιοπωλεία εις βάρος του καταναλωτή;". Απαντώντας του ο Στέφανος Πατάκης, υπέρμαχος της Ενιαίας Τιμής πριν ακόμα γίνει νόμος, ανέφερε ότι "υπάρχει κατηγορία επαγγελματιών που δεν σέβονται τους νόμους, καταφεύγουν σε κλεψιτυπίες, προσπερνούν την Ενιαία Τιμή πουλώντας φρέσκα βιβλία ως μεταχειρισμένα. Αυτή την πρακτική ακολουθεί ο Βαγγέλης Τρικεριώτης".

Τέλος, ο Νώντας Παπαγεωργίου των εκδόσεων "Μεταίχμιο", επισήμανε ότι "το βασικό ερώτημα είναι αν μιλάμε για άκρατο φιλελευθερισμό και δεν δεχόμαστε την έννοια της προστασίας ή μιλάμε για πολιτισμό όπου η έννοια της προστασίας είναι αυτονόητη" και αναρωτήθηκε: "δεν καταλαβαίνει ο κ. Χατζιδάκης ότι η κατάργηση της Ενιαίας Τιμής υπονομεύει την ίδια την πολιτιστική παραγωγή;". Ο εκδότης Γιώργος Δαρδανός περιγράφοντας τη δεινή κατάσταση που επικρατεί στην αγορά του βιβλίου σήμερα σημείωσε ότι από τα περισσότερα από 2.000 βιβλιοπωλεία που υπήρχαν όταν ο ίδιος ξεκίνησε πριν 50 χρόνια την εκδοτική του δραστηριότητα σήμερα μόνο τα 42 πληρώνουν, ενώ στιγμάτισε τη λογική του ευπώλητου λέγοντας ότι "στη δίνη της κρίσης πουλάμε τη σαβούρα, κατασκευάζουμε διεφθαρμένους αναγνώστες".

Στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου, τη συζήτηση της οποίας συντόνισε ο δημοσιογράφος Γιάννης Μπασκόζος, παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων η βουλευτής Αχαΐας του Σύριζα Μαρία Κανελλοπούλου, οι συγγραφείς Μάρω Δούκα, Ρέα Γαλανάκη, Γιάννης Κιουρτσάκης, Φίλιππος Φιλίππου, Θοδωρής Παπαθεοδώρου, Γιώργος Ρωμαίος, Ελένη Τορόση, Μίμης Ανδρουλάκης κ.ά. 

·         Πηγή : Κρημνιώτη Πόλυ 14.01.2014 εφημ. Η ΑΥΓΗ